2 sene önce bugünlerde sadece kripto para dünyası değil, geleneksel finans alanı da FTX’in iflas başvurusunu konuşuyordu. Aylar önce çöken Terra LUNA’nın ardından FTX krizi Bitcoin fiyatını bir kez daha 20 bin doların altına düşürmüş, hatta fiyat 14.900 dolara kadar inmişti.
2021 boğasının ardından aslında 2022 için umutlar çok büyüktü. Ancak senenin başında çıkan Rusya-Ukrayna savaşı Bitcoin’in 30 bin dolara kadar inmesine neden oldu. Daha sonra mart sonunda 48 bin dolara çıkan Bitcoin için “geri döndü” yorumları yapıldı. Ancak aslında tam tersiydi. Ayı sezonu daha yeni başlıyordu.
O günlerin en çok konuşulan projelerinden biri Terra LUNA’ydı. Mike Novogratz gibi ünlülerin bile övdüğü Terra LUNA, sistemin desteklenmesi için Bitcoin alımları yapıyordu. Ancak hedeflenen 10 milyar dolarlık Bitcoin alımına yaklaşamadan projede satış ve kaçış korkusu yaşandı. LUNA token, 100 dolardan 1 doların da altına indi. Terra LUNA krizi, kripto dünyasında domino taşı etkisi yarattı. 3AC, Celsius, BlockFi ve Voyager iflas etti.
2022’nin mart sonunda 48 bin olan Bitcoin haziranda 17 bin dolara düşmüştü. Kripto dünyası “ayıyı görmüştü” ama artık çok geçti.
İflas eden kripto şirketlerini ise almak isteyen bir firma vardı; FTX… Medya, o dönem politik bağışlarıyla bilinen Sam Bankman-Fried’in ne kadar “iyi ve yardımsever bir insan olduğunu” yazıyordu.
Türkiye’ye gelip, Uzmancoin’in podcast’ine katılan Swan Bitcoin şirketi kurucusu Cory Klippsten ise, FTX iflasından 3 ay önce yayında uyarmıştı:
“FTX ve Alameda aynı binada çalışan ve sahipleri aynı olan kişiler. Bunlar dolandırıcı, sizin paralarınızla oynuyorlar. Paranızı bu tarz firmalara kaptırmayın”
İşte bu uyardan aylar sonra FTX iflas etti. İflas süreci, FTX’in elindeki varlıkların kendi coin’i olan FTT ve Solana tabanlı token’lardan oluştuğunun ortaya çıkmasıyla başlamıştı. FTX uzun süre, bu haberi ortaya çıkaran tarafın Binance olduğunu iddia etti. Binance ise bu iddiaları kabul etmedi. Kriz, krizi tetiklemiş ve FTX’in Alameda ile beraber müşteri paralarıyla adeta kumar oynadığı ortaya çıkmıştı.
FTX’in iflas süreci 11 Kasım 2022’de resmiyete kavuştu. Bitcoin fiyatı o gün 15 bin doların da altına indi.
Bitcoin 2023’e fena başlamadı. FTX krizi gittikçe etkisini kaybederken, mart ayında bu kez ABD’de bankalar batmaya başladı. Bu bankaların büyük bölümünün kripto şirketleriyle iş yapan kurumlar olması da dikkat çekiciydi. Silikon Vadisi Bankası, Silvergate gibi bankaların yanı sıra İsviçre devi Credit Suisse de iflas etti.
Ancak ilginç bir durum vardı. Böyle bir krizde düşmesi beklenen Bitcoin yükselmeye başlamıştı. Dolardan sağlam varlığa kaçış vardı.
Bankacılık krizi Fed’in müdahalesiyle zorlanmadan atlatıldı. Yaz ayları olaysız geçerken, sonbaharda ise yükseliş yavaş yavaş kendini hissettirmeye başladı. 2023’ün sonu 2022’den çok farklıydı.
Bankacılık krizinden sonra ABD’nin konuştuğu konu ise Bitcoin spot ETF’leriydi. SEC’nin savaş açtığı kripto şirketleri iyi direnmişti. Senelerce yapılan ısrarlı başvurular artık sonuç veriyordu. Piyasalar, kalabalıklar, ETF’leri talep ediyordu. SEC sonunda merkeziyetsiz bir para olan Bitcoin’in spot fiyatına dayalı bu fonları kabul etmek zorunda kaldı. İşte Bitcoin’in bugün 90 bin dolara gelen yolculuğu orada başlıyordu.
ETF’lerin kabulü Bitcoin fiyatını birkaç hafta içinde 50 bin dolara getirdi. Daha sonra 39 bin dolara kadar gelen geri çekilme geleneksel finans medyası tarafından “Haberi sat” olarak algılansa da Bitcoin’in durmaya niyeti yoktu. Geleneksel finans Bitcoin’i yeni yeni tanıyordu.
Düşüş bekleyenler yine yanılmıştı. Bitcoin roket gibi fırlamış ve 39 binden 2 ayda 73 bine (mart 2023) gitmişti.
7 aylık konsolidasyon süresi sabır sınasa da, Bitcoin, Trump desteğiyle bugün 90 bin dolar sınırını zorlamaya başladı.
Sonuç olarak en büyük kripto para krizleri ne kadar büyük yaşarsa, hep o kadar büyük güç kazandı.
2 senede 15 bin dolardan 90 bine olan yükseliş, Michael Saylor başta olmak üzere maksimalistleri haklı çıkarmış gözüküyor.
ABD Senatosunda Cumhuriyetçiler, Çoğunluk Lideri olarak görev yapacak ismi Güney Dakota Senatörü John Thune olarak…
SEC'nin yasaklarından öütürü geçtiğimiz senelerde birçok liste dışı bırakma hamlesi yapan Robinhood'un ABD platformu Solana,…
Ethereum ekosisteminin en büyük etkinliği Devcon'un son adresi Tayland'ın başkenti Bangkok oldu. Özellikle dün Vitalik…
Donald Trump'a verdiği destekle bilinen ve seçim öncesi katıldığı bir programda "Yüz milyonlarca dolarlık Bitcoin'im…
Ünlü analist Arthur Hayes, Donald Trump yönetiminde ABD'nin devasa bir para basma politikası uygulayacağını iddia…
Borcun 36 trilyon dolara yaklaştığı ABD'de Trump yönetimi, kısaltması DOGE olan Kamu Verimliliği Kurumu'nu (Department…
Leave a Comment