Emin Gün Sirer: TCMB ile resmi olmasa da ön görüşmelere başladık

Blockchain alanının önde gelen isimlerinden Ava Labs’ın kurucusu Prof. Dr. Emin Gün Sirer, Bloomberg HT’de Blockchain ve Ava ile ilgili önemli açıklamalar yaptı.

“Bitcoin’in yapmak istediği şey çok ama çok zor”

Sirer, bugün kripto para piyasasında mevcut olan kripto paraların hemen hemen hepsinin yaptığı şeyin aşağı yukarı aynı olduğunu söyledi. Ünlü bilgisayar bilimci, dolar ve avroya alternatif oluşturmanın ilginç bir vizyon fakat bir o kadar da zor olduğunu vurguladı. Sirer şöyle konuştu:

“Bugün piyasada 2000’i aşkın kripto para var ve bunların hepsinin yaptığı şey aşağı yukarı aynı. Satoshi Nakamoto’nun sistemini ve vizyonunu olduğu gibi alıp küçük değişikliklerle halka sunmak. Hepsinin yaptığı, Bitcoin’in yaptığı ile aynı şey. O da nedir? Amerikan Doları ve Avroya alternatif oluşturmak. Bu elbette ilginç bir konu. Merkez bankası olmayan sanal bir paranın Dolar ile eş koşması çok ilginç bir vizyon ama öte yandan da zor bir vizyon. Kripto para dünyasından gelen biri olarak Bitcoin’e ve bunu yapmaya çalışan diğer projelere saygımız sonsuz. Onların arkasındayız. İnşallah bu konuda başarılı olurlar ama yapmak istedikleri şey çok çok çok zor. Ne zaman olacağı da peki belli değil.”

“Blockchain’in konuşlandırılabileceği çok ilginç varlıklar var”

Daha sonra Sirer, paradan ziyade Blockchain’in konuşlandırılabileceği çok ilginç varlıklar bulunduğuna dikkat çekti. Bunları hisseler, emtialar ve gayrimenkul gibi varlıklarla örneklendiren Sirer, bu konuda şu ifadeleri kullandı:

“Öte yandan Blockchain’in konuşlandırılabileceği çok ilginç varlıklar var. Baktığımız zaman para dediğimiz varlığın değeri trilyonlarla ölçülüyor fakat diğer varlıklara baktığımızda onların değeri yüz trilyonlarla ifade ediliyor. O yüzden Blockchain’in getireceği ilginç adımların diğer varlıklar konusunda olduğunu düşünüyorum. Hisseler, emtialar, gayrimenkul vb. gibi alınıp satılabilecek her şeyin Blockchain üzerinde alınıp satılması çok daha kolay.”

“Avalanche, gerçek koşullarda saniyede 6 bin 500 işlem yapıyor”

Röportajın ilerleyen bölümünde Ava ve Avalanche protokolüne gelen Sirer, Avalanche protokolünde saniyede yapılabilecek işlem sayısının laboratuvar koşullarında 19 bin, gerçek koşullarda ise 6 bin 500’e çıktığını söyledi:

“Blockchain’ler yaklaşık 10 yıldır bizimle. Bitcoin ortaya çıkalı yaklaşık 10 yıl oldu. Bu 10 yıl boyunca Blockchain’in ne kadar güzel ve iyi bir altyapı olduğunu gördük ama küçük ölçekte gördük. Blockchain’i büyütmeye, ölçeklendirmeye çalıştığımızda karşılarına çok büyük engeller çıktığını görüyoruz. Bugün Bitcoin Blockchain’inin hızı saniyede 3 ila 7 işlem. Böyle bir altyapı ile doların dominansını tehdit etmek çok zor olacak. Elbette ki Blockchain’in faydalarından yararlanmak çok zor olacak. Bunu yapmak için çok daha büyük bir ölçeğe ihtiyacımız var. Mevcut Blockchain’lerin bu konularda çok çok zayıf kaldığını görüyoruz. Bu konuda büyük bir olay oldu, yaklaşık bir buçuk, iki yıl önce, kendisine ‘Team Rocket’ diyen anonim bir grup ‘Avalanche’ adında bir protokolle ortaya çıktı. Bu protokol, daha önceki bütün protokollerden çok daha farklı çalışıyor. Çok hızlı karar alabiliyor. Avalanche’ta laboratuvarda yaptığımız çalışmalarda 1 ila 2 saniye içerisinde tamamen karar alabildiğini görüyoruz. Aynı sayı Bitcoin için 3600 saniye. Bitcoin’de 1 saat alan süreç, Avalanche’ta 1 ila 2 saniye. Hızına baktığımız zaman saniyede yapabildiği işlem sayısının laboratuvarda 19 bine çıktığını gördük. Gerçek koşullarda da bu rakam 6 bin 500. Blockchain alanının önündeki en büyük engellerden biri ölçekti. Ava’nın o olayı çözdüğüne inanıyorum.”

“TCMB ile resmi olmasa da ön görüşmelere başladık”

Son olarak Sirer, son zamanlarda bankalar ve merkez bankalarından çok sık telefon ve e-postalar aldığını açıkladı. Sirer, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) ile de resmi olmasa da ön görüşmelere başladıklarını ifade etti:

“Ben yaklaşık 18 yıldır kripto paralarla uğraşıyorum. Satoshi’den önce de bu konularda uzmanlık yapıyordum. O süreç içerisinde çok sayıda banka ve merkez bankası ile konuştum fakat son 2-3 aydır telefon sürekli çalıyor, sürekli e-postalar geliyor. Sadece son 3 haftada Bank of England, Fed ve Bank of Canada ile görüştüm. Daha önce de Bank of Japan ile bir görüşme yaptım. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) ile de resmi olmasa da yavaş yavaş ön görüşmelere başladık. Bunların arkasında yatan şey de Çin Başkanı Xi Jinping’in yaptığı bir açıklama oldu. Ocak ayında Blockchain’e önem vereceklerini söylediler. Dün de Tencent firması, Blockchain ve diğer teknolojilere 70 milyar dolarlık bir altyapı yatırımı yapacağını açıkladı. Çin’de bu gelişmelerin olması, diğer bütün merkez bankası çalışanlarını harekete geçirdi. Herkes kendi parasının dijital ortama taşınması için elinden geleni yapmaya ve Çin ile baş başa gidebilmek için kendi stratejilerini geliştirmeye çalışıyor.”