Türkiye’de kripto varlıklarda “Seyahat Kuralı” için son gün

25 Aralık 2024 tarihli Resmî Gazete ile Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörün Finansmanının Önlenmesine Dair Tedbirler Hakkında Yönetmelik nezdinde değişiklik yapılmıştı. Bu değişiklik ile Seyahat Kuralı kripto varlık hizmet sağlayıcılar için uygulanacaktır.

Seyahat Kuralı, Kripto Varlık Hizmet Sağlayıcılar için ne gibi yükümlülükler getiriyor?

Öncelikle seyahat kuralının uygulanmasında yapılacak olan işlemin değerinin 15.000 TL altında veya üstünde olması durumuna göre farklı uygulamaların bulunduğunu ifade etmek gerekir. Ayrıca, bu limit kapsamında temin edilecek olan bilgi setlerinde ve teyit kurallarında da yine farklılıklar olacaktır. Bu sistemi aşağıdaki gibi formüle edebiliriz.

Kripto varlık hizmet sağlayıcılar tarafından aracılık edilen transfer konusu miktar 15.000 TL ve üzeri ise gönderenin;

• Adı ve soyadına, ticaret siciline kayıtlı tüzel kişinin unvanına, diğer tüzel kişiler ve tüzel kişiliği olmayan teşekküllerin tam adına,
• Cüzdan adresine, cüzdan adresinin bulunmadığı durumda işlemle ilgili referans numarasına,
• Adresi veya doğum yeri ve tarihi veya müşteri numarası, vatandaşlık numarası, pasaport numarası, vergi kimlik numarası gibi göndereni belirlemeye yarayan bilgilerden en az birine,

yer verilmesi zorunludur. Bu bilgilerin doğruluğu teyit edilmelidir.

Kripto varlık hizmet sağlayıcılar tarafından aracılık edilen transfer konusu miktar 15.000 TL ve üzerinde ise alıcının veya 15.000 TL altında ise ister gönderen ister alıcı olsun işlem taraflarının;

• Adı ve soyadına, ticaret siciline kayıtlı tüzel kişinin unvanına, diğer tüzel kişiler ve tüzel kişiliği olmayan teşekküllerin tam adına,
• Cüzdan adresine, cüzdan adresinin bulunmadığı durumda işlemle ilgili referans numarasına,

yer verilecektir. Ancak, bu noktada bu bilgilerin teyidi zorunlu olmayacaktır.

Her durumda yukarıda sayılan bilgilerin tamamı temin edilmeyebilir. Uygulamada mümkün olan bir problem olarak bu karşımıza çıkabilir. Bu durumda ne olacak?

Yukarıda açıklanan şekilde ilgili kriterlere uyan bilgileri içermeyen kripto varlık transfer mesajını alan Kripto Varlık Hizmet Sağlayıcı, bu mesajı gönderen Kripto Varlık Hizmet Sağlayıcıdan eksik olan bilgilerin tamamlanmasını talep edecek. Bilgiler tamamlanmazsa, ilgili kripto varlıklar iade edilecek.

Bu bilgilerin gönderilmesi nasıl olacak?

Gönderici ve alıcıya ilişkin bilgiler transferle eş zamanlı olarak güvenli bir şekilde gönderilmelidir. Transfer mesajlarında yer alan verilerin gönderilmesinde dağıtık defter teknolojisi, başkaca bağımsız bir mesajlaşma platformu veya uygulama arayüzü gibi mesajlaşmaya imkân veren yazılım uygulamaları ve teknolojik araçlar kullanılabilecektir.

İstediğim her cüzdana transfer yapabilir miyim?

Bir cüzdan adresine kripto varlık transferi yapacaksınız ya da bir cüzdan adresinden kripto varlık transferi alacaksınız. Ancak, bu cüzdan herhangi bir Kripto Varlık Hizmet Sağlayıcı nezdinde kayıtlı değil. Bu halde, transferin tarafı olan müşteriden; kayıtlı olmayan cüzdan adresi sahibi gönderici ya da alıcının gerçek kişilerde adı ve soyadı, tüzel kişilerde ise unvan bilgisi ile adresi veya doğum yeri ve tarihi veya müşteri numarası, vatandaşlık numarası, pasaport numarası, vergi kimlik numarası gibi kişiyi belirlemeye yarayan bilgilerden en az birine ilişkin beyan alınır.

Farklı bir soru soralım. Yurt dışında yerleşik bir gönderen veya alıcı var. Bu gönderen veya alıcının yerleşim yerinde de bu bilgi paylaşımına ilişkin esaslar yok. Transfer yapamayacak mıyız?

Yurt dışında yerleşik ve kendi mevzuatında gönderene ve alıcıya ilişkin bilgileri paylaşma yükümlülüğü bulunmayan Kripto Varlık Hizmet Sağlayıcı veya Kripto Varlık Transfer Yetkisini Haiz Bir Finansal Kuruluştan alınan veya bunlara gönderilen kripto varlık transferinde, Kripto Varlık Hizmet Sağlayıcı nezdinde söz konusu transferin tarafı olan müşteriden; göndericinin ya da alıcının gerçek kişilerde adı ve soyadı, tüzel kişilerde ise unvan bilgisi ile adresi veya doğum yeri ve tarihi veya müşteri numarası, vatandaşlık numarası, pasaport numarası, vergi kimlik numarası gibi kişiyi belirlemeye yarayan bilgilerden en az birine ilişkin beyan alınacak. Kısaca, transfer yapılacak ama beyan temin edilecek. Tabi, bu süreç sadece beyanla ilerlemek zorunda değil. Eğer, yurt dışında yerleşik söz konusu hizmet sağlayıcı veya finansal kuruluş yukarıda belirtilen dağıtık defter teknolojisi, başkaca bağımsız bir mesajlaşma platformu veya uygulama arayüzü gibi mesajlaşmaya imkân veren yazılım uygulamaları ve teknolojik araçlar kullanıyorsa mevzuatta öngörülen bilgileri kullanılan sistem vasıtasıyla mesajlarda iletebilir.

Tüm bunlar haricinde başka bir konu var mı?

Yukarıda açıklananlar haricinde belki üzerinde tartışılacak çok konu var. Ancak, şuna dikkat edebiliriz. Herhangi bir Kripto Varlık Hizmet Sağlayıcısı nezdinde kayıtlı olmayan cüzdan uygulamasında ve yurt dışında yerleşik ya da ilgili yargı bölgesinde bu yönde kural bulunmayan süreçlerde risk temelli hareket edilebilir. Müşterilerden transferin tarafları hakkında ilave bilgi ve belge talep edilir. İşlemin tarafları hakkında yeterli bilgi elde edilememesi durumunda transferin gerçekleştirilmemesi veya söz konusu finansal kuruluşla yapılan işlemlerin sınırlandırılması ya da iş ilişkisine son verilmesi hususları göz önünde bulundurulur.

Seyahat kuralı ile ilgili bu hususlar ne zaman uygulanacak?

25/02/2025 itibariyle.