Vitalik Buterin’den PoS açıklaması: Felaket senaryoları çıkarılmamalı

Son dönemde verdiği röportajlar, giydiği kıyafetler ve yardımseverliğiyle ön plâna çıkan Vitalik Buterin, ABD’li Fortune Dergisi’ne konuştu. Babası Dimitri Buterin’le birlikte röportaj veren Vitalik, önemli konulara değindi.

Buterin, maymun NFT’lerine milyonlarca dolar verilmesi konusunu eleştirirken, Hisse Kanıtı sistemine geçiş ile söyledikleri ise ses getirecek cinstendi. Buterin’in röportajından öne çıkan kısımlar şu şekilde:

“Ana hedefim hiçbir zaman para olmadı”

Kripto paralarda geçmişte de yükselişler ve düşüşler oldu, başkaları da olmaya devam edecek. Düşüşler her zaman zorlayıcı süreçlerdir ancak şunu da unutmamak gerekir ki, iyi projeler de bu dönemde yaratılırlar. Benim ana hedefim hiçbir zaman para olmadı. Bu yüzden Ethereum’un finansal kullanım alanlarından çok ağına konsantre oluyorum. Ethereum teknolojisinin geliştirilmesi önceliğim. Ethereum ekosisteminin zamanla daha da olgunlaşacağına ve milyonlarca insanın umutlarını gerçeğe dönüştürecek bir blok zinciri sistemi olacağına inancım tam…

“Ethereum’un bu kadar büyüyeceğini tahmin etmedim”

En başlarda Ethereum white paper’ını babama gösterdiğimde o da çok etkilendi. Ben açıkçası bunun küçük bir proje olacağını, 3-4 ay içinde ise kimse tarafından kullanılmayan bir projeye dönüşmesini bekliyordum. Daha sonra üniversiteye devam etme plânlarım vardı ama 2014 Ocak ayındaki ilgiyi görünce bu plândan vazgeçtim ve Ethereum’a konsantre olmam gerektiğini anladım. Tahmin etmediğim bir başka konu ise, kripto para evreninin 2017’deki ve ardından 2021’deki büyümesiydi. Bu hızlı büyümeler, benim için çok büyük sürpriz olmuştu.

“Luna çöküşü gerçekleri gösterdi”

LUNA çöküşü aslında insanlara, düşüşlerin gerçek olduğunu açıkça gösterdi. Bir sistem geliştirip, insanlara mucizevi bir şekilde hiçbir zaman düşüş olmayacağını anlatamazsınız. Sadece, kısa vadede faiz oranlarının ne olacağıyla ilgili düşünüp, olaylara nokta koyamazsınız. Gerçekten büyük olaylara hazır olmalısınız. Tüm bunların sonunda ben çok daha istikrarlı bir kripto para evreninin oluşacağını düşünüyorum. Bu tür olaylarda ayrıca, insanların nasıl tepkiler verdiklerini görmek de size çok şey katıyor. Bu insanlarının gerçek karakterlerinin ne olduğunu, iyi dönemlerinde değil, kötü dönemlerinde görürsünüz.

“Maalesef 3 milyon dolara maymun satanlar da var”

Ethereum üzerinde birçok finansal spekülasyona dayalı ürün de var. Yine de Ethereum’un iyi olan şeylerle de ciddi anlamda bağı var. Örnek olarak NFT’ler… Dünyanın birçok bölgesinde, en uzak yerlerinde bile NFT sanatçıları var. Bu insanlar Ethereum sayesinde küresel ekonomiye katılım sağlama şansı elde ediyorlar. Ancak aynı zamanda bazı zengin insanların da 3 milyon dolara maymun NFT’leri sattıklarını da görüyoruz. Sonuç olarak bizim açık bir sistemimiz var. Kimin ne yaptığını kontrol edecek çok ince bir mekanizma yok. Bu yüzden, değerlerimizi savunan projelere destek olmaya devam etmeliyiz. Ancak en sonunda da, eğer özgürlüğe gerçek anlamda inanıyorsanız, güvenmeniz gereken şey de insandır.

“Proof of stake’in birçok faydası var”

Proof of stake’e geçişin birçok faydası olduğunu düşünüyorum. İlk olarak çevresel etkileri söyleyebilirim. Ethereum ekosistemi geçişin ardından çok daha az enerji tüketecek. Bu çok önemli. Proof of stake ayrıca bir ekosistemin güvenliğini de artırır. Salıdırı yapmak isteyenlerin maliyetini ciddi şekilde artırıyor. Ayrıca saldırıdan sonra toparlanmayı da hızlandırıyor. Madenciler her zaman, bulunmaya ve müdahale edilmeye daha elverişlidir. Doğrulayıcı düğümleri çalıştıran bilgisayarları tespit etmek ise daha zordur. Tüm bunlar PoS’un avantajları diye düşünüyorum.

“Merkeziyetsizlik konusunda endişelerim var”

(Lido Finanace’in Beacon chain üzerinde stake edilen Ethereum’ların 3’te 1’ine sahip olması konusunda)

Kesinlikle merkeziyetsizlik konusunda endişelerim var. Uzun vadede proof of stake’i nasıl değiştirmemiz gerektiği konusunda önümüzde olan sorunların en büyüklerinden bir tanesi… Ama bu durumu gereğinden fazla da felaket senaryosuna çevirmemek gerekir ama insanlar sanki her şeyin sonu olacakmış gibi anlatıyor. Lido Finance, 3’te 1’e sahip olsa da, zinciri geri saramaz. Yapabilecekleri şeyler tabii ki var ama en fazla, kesin olan bir şeyi bir gün ya da biraz daha fazla durdurmak olur. Bu ne kadar rahatsız edici olsa da, korkunç değildir. Bu birinci konu…

“Lido’yu ele geçirmek bir eve baskın düzenlemek gibi değil”

İkinci konu da, Lido’nun tek bir unsur olmaması… Lido’nun içindeki doğrulayıcıları çalıştıran 21 delege ve düğüm gibi bir unsurları var ve bunların aralarında iyi seviyede merkeziyetsizlik bulunuyor. Bu durum, bir evin olması ve sizin oraya kar maskeli ve silahlı adamlarla gidip, içeridekileri kaçırmanızla bir değil. Böyle bir durum yok. 21 ayrı yere gitmeniz gerek. Bunların nerede olduğu konusunda bile bilgim yok. Dolayısıyla Lido ve diğer merkezi stake platformları, hatta merkezi madencilik havuzları arasında büyük fark var. Biz Ethereum topluluğu olarak yüksek standartlı bir merkeziyetsizlik oluşturmaya çalışıyoruz.