Bitcoin ETF nedir? Avantajları ve dezavantajları

Bitcoin ETF Nedir?

Türkçe karşılığı BYF (Borsa Yatırım Fonu) olarak geçen ETF (exchange-traded fund), varlıkların, belirli endekslerin baz alınarak yatırım aracına dönüştürülmesidir. ETF, halka açık bir şekilde gerçekleşir ve riski minimize etmek amacıyla kullanılır. Kripto varlıkların popülerlik kazanmasıyla birlikte Bitcoin ETF sayısı artmıştır. Peki, ETF tam olarak ne anlama geliyor ve Bitcoin başta olmak üzere kripto varlıkları nasıl etkilemektedir?

ETF’e genel bakış

ETFler 90’ların başında gelişmeye başlasa da ilk ETF denemeleri 1989 yılında S&P 500 üzerinden gerçekleşti. Chicago’daki federal mahkemenin kararı üzerine bu deneme yeterince ilerleyemedi. 

Günümüzde de hala al-satı yapılan “S&P 500 Trust ETF”, ilk modern borsa yatırım fonudur ve 1993 yılında ABD’de kullanılmaya başlanmıştır. Fakat, kitlelere tam anlamıyla ulaşması ve yaygınlaşması 15 yıldan fazla zaman almıştır.

İnternet kullanımının artmasıyla çeşitlenmeye başlayan fonlar, 2002 yılında 102 kadarken Mayıs 2020’de 7100’e kadar çıktı.

Varlıkların ETF üzerinden alım ve satımlarında; eğer varlık değerlenirse ETF fiyatı da değerlenir ve aynı şekilde varlık değer kaybederse ETF fiyatı değer kaybeder. Lakin, bu dalgalanma varlığın piyasa değerine oranla daha azdır ve bu yüzden risk azaltılmış olur.

Bitcoin ETF’i ne sağlar?

Bitcoin ve kripto paralar birçok yatırımcı tarafından riskli varlık olarak tanımlanmaktadır. Yasal statüsünün netlik kazanamaması bir kenara dursun, Bitcoin sahibi olmak için kripto para borsalarına güven duyulması gerekmektedir. Yerel ve global kripto para borsaları ile ilgili sık sık problemler yaşandığı göz önünde bulundurursak, yatırımcı haklı olarak kendini korumak istemektedir. Bu doğrultuda, Bitcoin ETF satın alan bir yatırımcı cüzdanının özel anahtarının kendisine ait olup olmamasıyla ilgilenmez. Çünkü aslında satın aldığı varlık, bir çeşit hisse senedi görevi yapar.

ETF, aynı zamanda yatırımcılara çeşitlilik sunar. Örneğin; Bitcoin ETF’si alan bir yatırımcı, eş zamanlı olarak Amazon firmasının hisse senedini de alabilir. Bu tamamen opsiyonel olup yatırımın çeşitlendirilmesi kolaylaştırır. 

ETF’lerin dezavantajları

Bu fonların alınabilmesi için fon yönetim ücretleri ödenmektedir. Kripto paralardaki “gas fee” kavramına benzetebileceğimiz bu yönetim ücretleri, önemli miktarda alındığında oldukça yüksek miktarlardadır.

Bitcoin ETF’si, fiyatlardaki düşüşlerde koruyucu bir role sahiptir. Fakat, Bitcoin’in sert yükseliş gösterdiği zamanlarda, Bitcoin ETF’si aynı oranda artış göstermeyebilir. Kısa açıklamak gerekirse, soğuk cüzdanında ya da borsada Bitcoin tutan bir yatırımcıya kıyasla Bitcoin ETF’si satın alan yatırımcı daha az kazanmış olur

Yatırımcının satın aldığı ETF, bir kripto para birimi değildir. Dolayısıyla, Bitcoin cinsinden diğer kripto paralar ile takas yapılamaması da dezavantaj olarak karşımıza çıkıyor.

Bitcoin ETF gelişimi ve başvurular

Geçmişi 2013 yılına kadar uzanan Bitcoin ETFleri, ilk olarak Winklevoss ikizler tarafından ABD’deki SEC (Security Exchange Comission) kuruluna teklif olarak sunuluyor. Fakat, ne Winklevoss kardeşlerin teklifi ne de daha sonrasında SEC’e götürülen ETFler onaylanıyor. Dünyadaki ilk Bitcoin ETF listelenmesi Brezilya merkezli fon yönetim şirketi ve NASDAQ iş birliği ile Eylül 2020’de gerçekleşiyor. Böylelikle, Bermuda isimli borsadan ilk kez bir Bitcoin ETF’si halka arz edilmiş oluyor.

ABD’de Nisan 2021 ayı itibari ile repütasyonu ve profili yüksek en az yedi adet Bitcoin ETF başvurusu yapıldı. Bunlardan bazıları; Fidelity, VanEck, SkyBridge Capital, Bitwise şirketleridir. 

En güncel Bitcoin ETF başvurusu geçtiğimiz hafta Valkyrie şirketinin NYSE’ye (New York Menkul Kıymetler Borsası) sunduğu teklif ile gerçekleşti. Detayları öğrenmek için buraya tıklayarak ilgili haberimize ulaşabilirsiniz.

Bitcoin ETF onayı: Süreç nasıl işliyor?

Şu anda dünya üzerinde alınıp satılabilen bazı Bitcoin ETF’leri var. Kanada’da dört ayrı Bitcoin ETF’i borsada işlem görüyor. Brezilya’da da bir Bitcoin ETF’i bulunuyor. Bununla beraber, asıl beklenen ABD’de bir Bitcoin ETF onayı. ABD’de de ETF’ler, Menkul Kıymetler ve Borsa Komisyonu’nun (SEC) onayından geçiyor. SEC, bir Bitcoin ETF başvurusunu onaylamadan veya reddetmeden önce ineleme süresini başvuru gününden itibaren 240 güne kadar uzatabiliyor.