DeFi ile kripto opsiyon işlemleri yapabilir misiniz? Evet, Divergence bu işlem için tek adresiniz olmayı planlıyor. Divergence ile opsiyon işlemleri yapmak, en sevdiğiniz DEX’lerde token alıp satmak kadar kolay. Tüm ayrıntılar bir yana, platformumuzdaki merkezsiz kripto opsiyonları zincir üstü (on-chain) alınıp satılan tokenlerden ibaret. Bu detaylı rehberde, Divergence uygulamasında ne tür opsiyonların sunulacağını, bunlarla nasıl işlem yapıldığını ve neden önemli olduğunu anlatacağız.
[toc]
Bu makale işlem yapma, riskten korunma (hedging) ve merkezsiz kripto volatilitesi üzerine yazı dizimizin ilk bölümü. Hedefimiz, piyasadaki yoğun volatiliteyi avantaja çevirmenize yardımcı olmak.
O zaman başlayalım.
İkili opsiyon nedir?
Diyelim ki, yatınız için sigorta alıyorsunuz. Her ay ödeme yapmak hiç de hoş değil. Öte yandan, yatınızı kaybetmek gerçekten hoş olmazdı (beraberinde yaptığınız dalışlar da tabi). Dolayısıyla yatınızın fırtınada zarar görme ihtimaline karşı aylık olarak sigorta primi ödersiniz. Eğer böyle bir durumla karşılaşırsanız, sigorta planınız kapsamında ödeme alırsınız, eğer kötü bir şey yaşanmazsa (ki umarız yaşanmaz!) sadece ödediğiniz primi kaybetmiş olursunuz.
Divergence V1 havuzundaki opsiyonlar da, özellikle ikili opsiyonlar, benzer şekilde işler. İkiliden kasıt, olası iki sonuç olduğu. İkili opsiyon aldığınızda, belirli bir süre için ya hep ya hiç ödemeye sahip finansal bir kontrat satın almış oluyorsunuz. Eğer kontratın şartları karşılanırsa, belirli bir miktar ödeme alırsınız, aksi taktirde ödediğiniz primi kaybedersiniz.
Eski dünyada, opsiyon ödemeleri genellikle itibari para ile yapılıyor. Divergence ile, ikili opsiyon tokenleri 1 veya 0 teminat öder, başka bir deyişle havuzun fonlaması hangi token ile yapıldıysa ödeme de aynı token ile yapılır.
Divergance tarafından sunulan ikili opsiyon tokenlerine Spear ve Shield (Mızrak ve Kalkan) ismi veriliyor. Spear alıcıları, belirli bir coin’in fiyatının veya fiyat volatilitesinin yükseleceği tahmininde bulunuyor. Shield alıcıları ise tam tersi. Bir coin fiyatının yükseleceğini veya belirli bir fiyat aralığını aşacağını düşündüğünüzde Spear alıyorsunuz. Bir coin fiyatının düşeceğini veya belirli bir fiyat aralığında kalacağını düşünüyorsanız Shiled alıyorsunuz.
Bu ikili opsiyon tokenlerine detaylı bakalım:
Divergence ikili opsiyonlarının anatomisi
Peki, ikili opsiyon işlemleri nasıl yapılır?
Hala bizimleyseniz ilk adımı tamamladınız sayılır:
Adım 1: Kendi araştırmanızı yapın.
Herhangi bir token ile işlem yaparken olduğu gibi, düşük fiyattan Spear ve Shield satın alıp yüksek fiyattan satmak istersiniz. Spear ve Shield için en yüksek değer 1 teminattır. Spear ve Shield ters yönlerde hareket eder. Tüm matematiksel opsiyon formülleri arasında en önemlisi bu:
1 Spear + 1 Shield = 1 teminat.
Yani Spear satın aldığınızda, verdiğiniz emir Spear fiyatını yükseltir ve Shield fiyatını düşürür. Aynı durum tam tersi için de geçerlidir. Piyasa alım ve satımları bu opsiyon tokenlerinin fiyatını belirler.
Ancak bu piyasadaki alıcı ve satıcılar, spot tokenler ile yaptıklarından farklı şekilde işlem yaparlar. Bunun sebebi, Spear ve Shield tokenlerine mahsuplaşma zamanında kontrat hakkı olarak değer verilmesidir.
Spear ve Shield değerlerini etkileyen üç ana etken, dayanak varlığın fiyatı, bitişe kalan süre ve olasılıklardır. Tüm bunları teker teker inceleyelim:
– Dayanak varlığın mevcut fiyatı ve işlem fiyatı
Divergence ile işlem yaparken, birçok farklı işlem fiyatı olduğunu görebilirsiniz. Bu işlem fiyatları, seçtiğiniz dayanak varlığın mevcut fiyatının altında veya üstünde olabilir. Mevcut fiyat ile aynı (veya çok yakın) Spear ve Shield işlem fiyatlarına “para üstü” (at-the-money) opsiyon denir. Varlık fiyatı yükseldikçe veya düştükçe, bu işlem fiyatlarına “para içi” (in-the-money) veya “para dışı” (out-of-money) denir. “Para içi” opsiyonlar size varlığı mevcut fiyattan daha iyi bir fiyata alma veya satma hakkı verir. “Para dışı” opsiyonlar ise tam tersidir.
– Bitime kalan süre
Opsiyonun bitimine ne kadar zaman varsa, dayanak varlığın fiyatının da hareket etmesi ve “para içi” veya “para dışı” olması için de o kadar zaman vardır. Bu sebeple, zaman opsiyon için daha çok değer demektir. Aynı işlem fiyatı için, daha geç bitecek Spear ve Shield tokenleri daha değerlidir.
– Olasılık
Spear veya Shield tokeninin bitiş tarihinde “para içi” değerde olması ne kadar muhtemel? En temel soru bu, çünkü opsiyon işlemleri olasılıklara oynamak demek. Genellikle, piyasanın Spear veya Shield tokenlerinin para içi bitme olasılığını hafife aldığını düşünüyorsanız, sizin için bir alım fırsatı olabilir. Piyasanın Spear veya Shield tokenlerinin para içi bitme olasılığını abarttığını düşünüyorsanız, sizin için bir satım fırsatı olabilir.
Bu noktada matematiksel opsiyon formüllerine danışabilirsiniz ama bu makalede bunlara değinmeyeceğiz. Bilgi almak isteyenler için yazımızın bu bölümünde bazı kitapları belirttik. Bu yazarların hiçbiri ile herhangi bir ilişiğimiz bulunmadığını belirtmek isteriz. Topluluk gruplarımızda yararlı bulduğunuz diğer kaynakları paylaşabilirsiniz.
Adım 2: Gerçek bir diver gibi işlem yapın
Yukarıdaki adımı tamamladıktan sonra işin zor kısmı tamamlanmış oluyor. Gerçekten, gerisi çok daha basit.
– Seçiminizi yapın
İşlem butonuna tıklayın ve istediğiniz Spear veya Shield miktarını girin:
Hepsi bu kadar. İşleminiz tamam, artık Spear veya Shield sahibisiniz. Yukarıdaki örnekteki koşullara göre, BTC/USD paritesi 1 Temmuz 08:00 (UTC) itibarıyla 35500$ veya üzerinde ise, her Spear tokeni için 1 DAI alabileceksiniz. Eğer BTC/USD paritesi 1 Temmuz 08:00 itibarıyla 35500$ altında ise, her Shield tokeni için 1 DAI tokeni alabilirsiniz.
Opsiyon pozisyonunuzu incelemek için, kontrol paneline bakalım:
Metamask cüzdanınızı kontrol ederseniz, Spear ve Shield tokeni göremezsiniz. Neden mi? Çünkü Spear ve Shield birer “Sanal Token” (Virtual Token).
Yani, Divergence opsiyon pozisyonlarınızı alınabilir ve satılabilir birer “Sanal Token” olarak tamamen tokenize ediyor. Spear ve Shield çekilebilir ERC-20 tokenleri değillerdir. Bunun sebebi, her turda yeni ERC-20 token basımı ve transferi, gas ücretine tabi olur ve bu ücretler biriktiğinde yüksek meblağlara ulaşabilir. Divergence ile tüm bu işlemler platform üzerinde yapılır, dolayısıyla işlem ücretlerine gerek kalmaz, Spear ve Shield tokenlerinizle işlem yapmak için başka DEX’lere göndermeniz gerekmez. Spear ve Shield teminatıyla da havuz oluşturulmaz.
– Kar gerçekleştirin
Spear ve Shield tokenlerini bitiş tarihine kadar tutmanıza gerek yoktur. Mahsuplaşma öncesinde de havuzda dilediğiniz gibi işlem yapabilirsiniz. Piyasa istediğiniz yönde hareket ettiğinde, elde ettiğiniz karı gerçekleştirebilirsiniz.
Diyelim ki 0,4 teminat karşılığında Spear satın aldınız ve 30 dakika sonra dayanak varlıkta ani bir artış yaşandı. Aldığınız Spear tokenleri, “para içi” oldu ve 2x fiyat hareketiyle 0,8 teminata yükseldi. Alabileceğiniz en yüksek ödeme 1 teminat olduğu için pozisyonunuzdan çıkmaya karar verdiniz ve kontrol panelinde “Sat” butonuna tıklamanız yeterli:
Şimdi arkanıza yaslanabilirsiniz. Peki bir anda 2x kar nasıl oldu? Bunun sebebi, Divergence tarafından sunulan gerçek zamanlı opsiyon fiyatları sunan AMM modeli. Bu nokta önemli, çünkü size çok daha etkili bir piyasa sunuyor. Bazı platformlarda, sermayenizi havuza yatırmanız ve pozisyonunuzun mahsuplaşma vaktinde “para içi” olup olmadığını görmeniz gerekiyor.
– Fiyat ve aralıklara oynayın
Doğrusu 30 dakika içinde anlık bir fiyat artışı yakalamak için bir hayli şans gerekiyor. Çoğunlukla piyasanın hangi yönde hareket edeceğini merak edip duruyoruz. Genellikle bu yatay hareket ettiğiyle kalıyor.
Yatay piyasalar, opsiyon işlemleri yapan yatırımcılar için ilgi çekici olabilir. Dayanak varlığın belirli bir fiyat aralığından ÇIKMAYACAĞINA da oynayabilirsiniz.
Divergence ikili opsiyon piyasalarında fiyat aralıklarına da oynayabilirsiniz. Volatilitenin yükseleceğine inanan Spear sahipleri, fiyat belirli bir eşiği aşarsa ödeme alır. Öte yandan Shield sahipleri, dayanak varlık belirli bir aralık içinde kapanırsa ödeme alır.
Diyelim ki balinaların yaz tatilinde olduğundan oldukça eminsiniz. ETH/USD paritesinin hangi yönde hareket edeceğinden emin olmasanız da, önümüzdeki hafta boyunca 1600$-2600$ aralığında kalacağı oldukça muhtemel. Bu durumda, Shield token satın alabilirsiniz. Tahmininiz doğru çıkarsa, kar sağlayabilirsiniz.
Bu koşullarda bir piyasa mevcut değilse, LP olarak oluşturmak size kalmış. Eğer haklıysanız ve piyasa Shield’dan çok Spear satın alıyorsa, size de arkanıza yaslanıp elde edeceğiniz karı beklemek düşüyor. Bu durumda net opsiyon primi, likidite sağlayıcı ücretleri ve aynı anda $DIVER ödülleri alıyorsunuz.
– İstediğiniz token ile işlem yapın
Divergence V1 ile, her ikili opsiyon havuzu likidite olarak ERC-20 tokeni kabul eder ve aynı teminat işlemler için kullanılır. Teminatın dayanak varlık ile aynı olması gerekmez.
Örneğin diyelim ki, ETH-USD opsiyon işlemi yapmak istiyorsunuz. USDC gibi bir stablecoin veya WETH kullanarak havuz oluşturabilirsiniz. Veya Lido’daki STETH gibi stake edilen ETH versiyonlarını da kullanabilirsiniz.
Ya elinizde bunların hiçbiri yoksa ve YFI kullanarak havuz oluşturmak istiyorsanız? Tabii. İstediğiniz token ile işlem yapabilirsiniz. Bu havuzdaki Spear ve Shield tokenleri, bitiş tarihinde 1 YFI değerinde olur. Bu egzotik opsiyonların nasıl fiyatlandırılacağı sorusunun cevabı tamamen size bağlı. Divergence ile, kararları kullanıcılar veriyor.
Adım 3 (isteğe bağlı): Mahsuplaşmadan sonra (varsa) kazanımlarınızı toplayın
Eğer opsiyon pozisyonlarınızı bitiş tarihine kadar tutarsanız, pozisyonlarınızın mahsuplaşması akıllı sözleşme tarafından gerçekleştirilecektir. Bitiş tarihinden sonra herhangi bir zamanda kazanımınızı alabilirsiniz.
Eğer havuza likidite sağlıyorsanız, bitiş tarihinden önce “bitiş çıkışı” belirleyebilirsiniz. Bu ayar, mahsuplaşma anında likidite ve kazanımlarınızı havuzdan çekecektir. %1’e kadar küçük bir ceza karşılığında likiditenizi bitiş tarihinden daha erken çekebilirsiniz. Bu ceza, mahsuplaşma öncesinde büyük miktarda likidite çekimlerini ve likidite “rug pull” olaylarını önlemek için tasarlanmıştır.
Bazı platformlarda, süre bitiminden sonra opsiyon piyasaları kaybolabilir. LP’ler likiditelerini çekmek ve yeni bir havuzla piyasayı baştan oluşturmak zorunda kalır. Divergence V1 havuzlarında böyle bir durum söz konusu değildir. Piyasalar, aynı koşullarla çekilmeyen LP teminatlarını kullanarak devreder.
Örneğin ETH/USD işlem fiyatı 2.000$ olan 9 Temmuz 08:00 (UTC) tarihli bitişe sahip bir havuz oluşturdunuz. Bu havuz, sabit fiyat 2.000$ işlem fiyatı veya yüzdelikle hesaplanan, yani hedef volatilite içeren bir işlem fiyatıyla devredebilir. 9 Temmuz 08:00 (UTC) itibarıyla mahsuplaşma fiyatı 2.800$ ise ve hedef volatilite %7 ise, devreden havuzun işlem fiyatı 3.000$ olur.
İyi güzel ama neden ikili opsiyon kullanayım?
Çünkü zaten bu piyasanın bir parçasısınız. Yat örneğine dönersek, hayatınızda bir fırtına riskiyle yaşıyorsunuz ve buna karşı korunmalısınız. Kripto veya DeFi ile uğraşıyorsanız, piyasadaki kötü niyetli eylemlerle de karşılaşma riskiniz mevcut. İkili opsiyonlar DeFi risk yönetiminizi mümkün kılan araçlardır. Bu konunun detaylarını, ikili opsiyon kullanarak riskten korunma (hedging) konulu ikinci makalemizde daha detaylı tartışacağız.
Ayrıca amacınız kar etmekse, ikili opsiyon işlemleri gerek sakin gerek volatil piyasalarda oldukça karlı olabilir. Bu işlemler yüksek oranda getiri sağlayabilir. Divergence ile ikili opsiyon işlemi yaparken, risk-ödül baştan bellidir ve kazancınız orantısız derecede yüksek olur. Umarız bizimle opsiyon dünyasına derinlemesine dalarsınız. İyi işlemler dileriz!
Divergence hakkında
Blok zincir yerel varlık fiyatları, LP token değeri, faiz oranları, DeFi farming ve staking ödülleri odaklı bir volatiliteden korunma ve işlem platformudur.
Bizi takip edin
Web Sitesi: https://www.divergence-protocol.com/
Twitter: https://twitter.com/divergencedefi
Telegram: https://t.me/divergenceprotocol
https://t.me/divergenceturkiye
https://t.me/divergenceannouncement
Sorumluluk reddi beyanı: Bu, sponsorlu bir tanıtım yazıdır. Uzmancoin.com, ilgili şirket tarafından sağlanan bu sayfadaki içeriğin doğruluğunu garanti edemez ve bu sayfada yer alan ürün ve hizmetlerle ilgili doğabilecek zararlardan sorumlu tutulamaz. Okuyucular, herhangi bir işlem yapmadan önce kendi araştırmalarını yapmalıdırlar.
Leave a Comment