Bitcoin’e ılımlı yaklaşan 5 ülke: Hangi ülkeler daha hızlı benimsiyor?

Devletlerin, Bitcoin ile olan diyaloğu siyasal ekonomi tarihi açısından önemli bir dönüm noktasıdır. Bu teknoloji, bazı devletler tarafından bir tehdit olarak yorumlanırken bazı devletler ise adaptasyonun parçası olmayı tercih ediyor. Elbette, devletlerin Bitcoin ve kripto paraları düşünerek aldığı aksiyonlar, farklı sonuçlar doğuracaktır. Yazımızda, devlet ve Bitcoin diyaloğunda pozitif tarafta kalan ülkeleri inceleyeceğiz. İşte sırasıyla Bitcoin ‘dostu’ ülkeler listesi…

İsviçre

Orta Avrupa’da bulunan İsviçre, ekonomik üretkenlik sıralamasında ilk sıralarda yer alan ve yüksek yaşam standardına sahip bir ülkedir. İsviçre, Euro Bölgesi’nin bir parçası değildir. Dolayısıyla, ülkede Euro yerine yerel para birimi olan İsviçre Frangı (CHF) kullanılmaktadır.

Ülkenin, İsviçre’nin kripto paralar ve Bitcoin’e yönelik pozitif tutumu, blok zinciri projelerine karşın sergilediği misafirperver tutum ile adeta somutlaşmıştır. Örneğin; kar amacı gütmeyen ve Ethereum’un geliştirilmesi amacıyla kurulmuş Ethereum Vakfı ve Bitcoin dijital cüzdan hizmeti sunan Xapo’nun ana merkezleri İsviçre’de yer almaktadır.

“Kripto Para Vadisi” olarak bilinen Zug ve Lacerne kantonlarının Bitcoin vergilendirmesi üstüne detaylı çalışmalar yapması 2017 yılına kadar uzanıyor. İsviçre’de kripto varlıkların tutulması, servet vergisi olarak değerlendirilir. Kripto varlıkların vergilendirilmesi yapılırken İsviçre Federal Vergi İdaresi’nin belirlediği yıl sonu ortalama fiyatlar baz alınır.

Kripto üzerinden elde edilen gelirler, kişi kendi işinde çalışıyor olsa bile, gelir vergisine tabiidir.

2021 Şubat ortası itibariyle, Zug kantonunda ikamet eden İsviçre vatandaşları 100.000 CHF’a kadar olan vergilerini Bitcoin olarak ödeyebiliyorlar.

Ek olarak, 26 kantonun her birinin farklı kripto para regülasyonu mevcut olsa da -İsviçre- Bitcoin dostu ülkeler sırasında birinci sırayı hak etmektedir.

Malta

Güney Avrupa ada ülkesi olarak bilinen Malta, 450.000 vatandaşı ve 316 km2’lik nüfusu ile nüfus yoğunluğu en fazla olan ülkelerden biridir. Malta, Euro Bölgesi’nde yer almakta ve para birimi olarak Euro (EUR) kullanmaktadır.

Ülkenin, ekonomik aktiviteleri büyük ölçüde jeostratejik konumundan geliyor. Ada ülkesi olması ve Akdeniz’de önemli bir geçiş noktasında yer alması liman ticaretine olumlu yansıyor.

Malta, önde gelen bazı kripto para borsalarının yasal merkezi olarak bilinen bir ülke. Tabi bunda Malta’daki esnek vergi sisteminin etkisi büyük. Buna paralel olarak, 2018 yılında Malta Ekonomi Bakanı, Malta’nın “Blok zinciri adası” olarak anılmasını istemişti.

Bu arada Crypto.com borsası da 2021 Temmuz ayında Malta’dan EMI (Elektronik Para Kuruluşu) lisansı aldı.

Japonya

Japonya, GSYİH (Gayri Safi Yurtiçi Hasıla) sıralamasında dünyada üçüncü ülkedir. Bir başka ifadeyle, dünyadaki para akışının en fazla gerçekleştiği üçüncü ülkedir.

Bitcoin’in ilk olarak El Salvador tarafından kanuni para olarak kabul edildi. Fakat, Japonya’nın bu konuda öncü bir ülke olduğunu söyleyebiliriz. Japonya, en kapsamlı kripto para regülasyonunu uygulayan ülkelerden bir tanesidir. Bu regülasyon özelinde, sayıları otuzdan fazla kripto para borsası mercek altına almış ve güvenliğin arttırılması amaçlanmıştı.

Vergilendirme açısından kripto varlık yatırımcılarından vergi alınmaz, sadece al-sat işlemleri yapan kişiler vergilendirilir.

2016 yılının ilk çeyreğinde Japonya hükümeti, Bitcoin’i “gerçek para” olarak tanımladı.

El Salvador

Miami 2021 Bitcoin Konferansı, El Salvador başkanı Nayib Bukele’nin açıklamasıyla beraber tarihi bir zamana tanıklık yaptı. Dünyada bir ülke ilk kez Bitcoin’i yasal para birimi olarak kategorize etti.

IMF’nin El Salvador’un hamlesinin olumsuz sonuçlar doğurabileceğini belirtmesine rağmen bölgede bir domino taşı etkisi başladı. Paraguay, Arjantin ve Ekvador başta olmak üzere diğer Latin Amerika ülkelerinden benzer açıklamalar yapıldı.

Bukele, 5 BTC sahibi olan kişilerin El Salvador’dan vatandaşlık alabileceğini duyurmuştu. Ayrıca, bir ülkenin ilk defa Bitcoin “airdrop” yapacağına şahit olduk. Bukele, yetişkin olan tüm El Salvador vatandaşlarına 30$ değerinde Bitcoin hediye edecek.

Singapur

Singapur, Güneydoğu Asya’da yer alan bir ada ülkesidir. 5.6 milyon kişilik nüfusuyla ekonomik açıdan oldukça gelişmiştir. Malta örneğinde olduğu gibi Singapur da ekonomik getirisini önemli ölçüde liman ticaretinden elde ediyor.

Singapur kişi başına düşen GSYİH sıralamasında dünyada üçüncüdür. Ayrıca, Singapur en çok teknolojiye hazır ülke olarak seçilmiştir. Buna paralel olarak, yolsuzluk oranı en düşük ülkelerden birisidir.

Singapur yasalarına göre, Bitcoin bir mal olarak görülüyor. Dolayısıyla da mal ve hizmet vergisine dahil ediliyor. Bitcoin yatırımcısı olan firmalar yüzde yedilik mal ve hizmetler vergisini ödemek zorundadır. Ek olarak, uzun süreli olan yatırımcılardan Bitcoin tuttukları için vergi alınmaz.

2020 Ocak ayı itibariyle yürürlükte olan Singapur yasasına göre, dijital ödeme token’ları özelinde yükümlülükler ve haklar tanımlandı. Bu yasayla birlikte kara para aklanmasının önlenmesinin yanı sıra terörizm faaliyetlerinin de önüne geçilmesi amaçlanıyor.