Bu röportajda tıbbi veri depolama ve dağıtım için bir Blockchain çözümü olan MediChain Medical Big Data Platform’un kurucusu ve CEO’su Dr. Mark Baker ile görüştük. Platform, hastalara kendi tıbbi verileri üzerinde tam kontrol sağlar ve hassas verilerin hacker’lardan korunması imkanı tanırken tıbbi kayıtların güvenli bir şekilde değiştirilmesini de mümkün kılar. Dr. Baker’in kanser araştırmalarında önemli bir geçmişe sahip ve aynı zamanda büyük veri uzmanı. MediChain’in daha geniş veriye ve daha kapsamlı veri setlerine erişebilecek tıbbi araştırmacılar için çığır açan bir araç olduğuna inanıyor.
İlk etapta sizi kanser araştırmasına yönlendiren neydi?
Dr. Mark Baker: Çok yüksek bir etki ve dünya için büyük bir fark yaratacak bir alanda çalışmak istedim. Açıkçası kanser bugün dünyada milyonlarca insanı etkileyen ve en büyük katillerden biri olan bir hastalık. Daha sistematik, daha sayısal bir yaklaşımın çok sayıda insan için fark yaratabileceği şeylere bakıyordum ve kanser araştırması da böyle görünüyordu.
Ve veri bilimi alanında çalışmaya nasıl başladınız?
Dr. Mark Baker: Yani, bu gerçekten çok önemli, insanların dünya üzerinde sahip oldukları kaldıraç, çok sınırlı zihinsel araçlara dayanıyor. Bu araçlar neler? Kendi hislerimizden ayrı bir şekilde karar vermemizi sağlayan mantık gibi şeylere sahibiz. Matematik, beynimizin işleyişi için geliştirdiği şeylerin ötesine geçmemize olanak tanır. Veri bilimi, matematik biliminin büyük ölçekli bir uygulaması. Sahip olduğumuz büyük kaldıraç, matematik ve fen bilimleri kullanıyor. Verilerin stokastik doğasından dolayı, 19. yüzyılda gerçekleşen devrimci şeylerin fiziğe uygulanması mümkün olmamıştır. Bu bizi basit bir cevaba götürüyor. Buna farklı bir yönden yaklaşmalıyız ve veri bilimiyle bunu nasıl yaparız.
Peki, her iki alanda da nasıl çalıştınız? Önce birinden başlayıp sonra mı ötekine geçtiniz? Bu ilerleme senin için nasıl oldu?
Dr. Mark Baker: Dokuz yaşındayken bilgisayarla haşır neşirdim. Babam elektronik öğretim görevlisiydi ve yaz tatili sırasında bana öğrettiği anabilgisayara erişmemi sağlıyordu. Bilgisayarın konsoluna erişemeyecek kadar küçüktüm, bu yüzden ona ulaşmak için bilgisayar kağıdı yığınları üzerinde duruyordum. Tamamen güçlendirilmiş bir IBM anabilgisayarıydı, öğrendiğim yer burasıydı. Üniversiteye gitmeden önce yeni bir holografi yöntemi geliştirdiğim orta derecede başarılı bir girişimde bulundum. Daha sonra Imperial College’e biyokimyacı olarak girdim ve ardından biyofizik ve biyomühendislikte master yaptım ve bu beni Oxford’a götürdü. İlaç sektöründe yeni bir şey olan algoritmalara ve paralel veri işlemeye başladım, hatta ihtiyacımız olan işlem hızlarını elde etmek için kendi donanımımı tasarladım.
Gençliğinize vereceğiniz özel bir tavsiye var mı? Pişmanlıklar yaşadınız mı?
Dr. Mark Baker: Gerçekten pişman değilim. Yolunuzdaki her şey sizi siz yapan şeylerdir. Bu yüzden kim değiştirmek ister ki? Ama kendi genç halime şunu söyleyebilirim -ve aynı hatayı yapan diğer gençleri görüyorum- bir fırsat gördüğünde onu elde etmelisin. Ve sadece geleneksel dersi takip etmeyin.
MediChain projesini başlatmanız için size ilham veren şeyler nelerdi?
Dr. Mark Baker: Oxford’dan meslektaşlarımla uzun yıllardır büyük veriyi düşünüyordum. Bir süredir nasıl paylaşacağımıza dair fikirleri tartışıyor ve geliştiriyoruz, her veri parçasının dijital oplarak imzalanabilmesi için erişilebilir olması gerekiyor, böylece nereden geldiğini, kaynakların ne olduğunu biliriz. Yaklaşık üç yıl önce Edinburgh Üniversitesi NHS verilerini kullanarak analitik tahmin yapmak için bir startup oluşturmak amacıyla bana ulaştı. En iyi tedavilerin, en iyi uygulamaların neler olduğunu, uyuşturucu tedavilerin gizli olumsuz veya olumlu yan etkilerinin neler olabileceğini ve başka neler yapılabileceğini öğrenmek istediler. Bu proje yürümedi ama verileri nasıl kullanmamız gerektiğini ve ne yapacağımızı gerçekten formüle ettim. Sonra blok zinciri geldi ve bu doğal bir fırsat gibi görünüyordu. Önceden bahsettiğimiz şifreli önbelleğe sahipti ve ihtiyacımız olan birçok işlevsellik dağılımı vardı. Ve tabii ki veri kümeleri üzerinde çok fazla iş yapılmıştı ve gerçekten sadece onları bir araya getirmekle ilgiliydi. Ayrıca San Francisco’daki ABD sağlık sisteminde bir deneyim elde ettim ve bu bana diğer sağlık sistemlerinin nasıl parçalanmış olduğunun izlenimini verdi. Bu yüzden ABD’deki hastaların kendi verilerini bir araya getirme, kontrolünü ele geçirme ihtiyacı olduğunu görebiliyordum. Elbette yıllar geçtikçe insanların mahremiyetini ve veri bütünlüğünü ihlal ettiler ve her zaman buna başka bir şekilde yaklaşılabileceğini hissettim. İnsanlar olgunlaştıkça ve kendi verilerinin değerini anladıkça onları kontrol etmelerine izin verme konusunda bazı değerler olacaktır.
Bu projenin aslında gelişmekte olan ülkelerdeki insanlara nasıl fayda sağlayabileceğini merak ettim, çünkü şu anda ilaç firmaları ilaç geliştirmeye gücü yetmeyen ülkelere yatırım yapmak için çok karlı değil. Gelişmekte olan ülkelerden insanlar parasal değeri olduğu için verilerini eczacılık şirketlerine sunabilse fayda sağlayabilirlerdi.
Dr. Mark Baker: Bu net bir sorun. İnsanların verilerini sattıklarını düşündükleri bir duruma sahip olmak istemiyoruz, çünkü sağlık hizmetlerine erişemeyecek kadar yoksullar. Yine de büyük ve gelişmekte olan ülkelerde sistemde devrim yaratmak için bir fırsat olduğunu düşünüyorum. Hindistan’ı örnek alacak olursak nüfusun büyük bir kısmı akıllı telefonlara sahip ve bu nedenle doğrudan büyük veri sisteminin faydalarını elde edebilirler. Hindistan pazarında her bir tüketici bireysel olarak bir ilaç firması karşısında daha düşük bir değere sahip ancak bir bütün olarak piyasa başka bir konu. Hindistan ekonomisi, kabaca Avrupa ülkelerinin büyüklüğünde ve zamanla daha da büyüyecek.
Bu projeye başladıktan sonra aklınızda hiç şüphe oluştu mu?
Dr. Mark Baker: Bence bu bir meydan okuma meselesi. Şüphe olduğunu bilmiyorum. Üstesinden gelmek zorunda olduğumuz düzinlerce büyük zorluk ve bunları yapmak için bir yol haritası var. Fakat bu zorlukların boyutunu küçümsemek akıllıca olmaz. Bu tür bir şeye çok fazla zaman ve çaba harcayan fakat başarılı olamayan pek çok yetenekli insanlar var, bu yüzden alçakgönüllü olduğumuzdan, dinlediğimizden emin olmalıyız ve öğrenmemize yardımcı olabilecek insanlara sahip olmaya çalışıyoruz. Genel zorluk çok büyük. Bu yüzden onu parçalara ayırabiliriz. Riski azalttığımızdan emin olabiliriz. Ancak zorlukların önemli olduğunu biliyoruz.
Bir final sorusu: Esas planın için sırada ne var?
Dr. Mark Baker: Büyüme fırsatları blok zinciri dünyasında var olmaya devam ederse Medichain’den dönüşebilecek ve yan kuruluşlar haline gelebilecek birçok yakından ilgili blok zinciri projesi var. IoT gibi şeyler. Uzaktan tıbbi hizmetler gibi şeyler. Tüm bunlar MediChain’in veri kaynağı haline gelir ancak her biri kendi projesini hak eder. Onlar aynı ekosistemde beslenecek olan doğal yan kuruluşlardır -temelde tıp alanında geniş iş birliği. Çünkü mantıklı olan bu.
Sorumluluk reddi: Bu yazı, sponsorlu bir tanıtım yazısıdır. Uzmancoin’in bu sayfadaki ürün veya hizmetle bir ilişkisi yoktur. Uzmancoin, bu sayfadaki ürün veya hizmetten doğacak riskler karşısında sorumlu tutulamaz. Burada yazılanlar bir tavsiye niteliği taşımaz.