FAVÖK nedir? Nasıl hesaplanır? Nasıl yorumlanir?

FAVÖK, finans dünyasında sıkça karşımıza çıkan bir terimdir ve bir şirketin operasyonel performansını değerlendirmede kritik bir rol oynar. Ancak birçok yatırımcı ve finans meraklısı bu terimin tam olarak ne anlama geldiğini veya nasıl hesaplandığını bilmez. Peki FAVÖK nedir? nasıl hesaplanır?

FAVÖK nedir?

FAVÖK, finans dünyasındaki jargonun parçasıdır ve ilk bakışta karmaşık görünebilir. Ancak, aslında bu kısaltma, bir şirketin ne kadar kârlı olduğunun somut bir göstergesidir. Peki, FAVÖK tam olarak nedir?

FAVÖK nedir? FAVÖK ya da diğer adıyla EBITDA, bir şirketin operasyonel kârlılığını ortaya koyar. “Faiz, Amortisman ve Vergi Öncesi Kâr” ifadesinin kısaltması olan FAVÖK, şirketin ana faaliyetlerinden ne kadar gelir elde ettiğini, faiz, amortisman ve vergi giderlerinden önce ne kadar kâr yaptığını belirtir.

Okuma Önerisi | Ciro Nedir?

FAVÖK kavramı şirketin operasyonlarından gelen saf geliri ifade eder ve ekstra finansal ya da bir defalık giderleri dikkate almaz. Böylelikle, bir şirketin asıl iş modelinin ne kadar kârlı olduğunu görmemizi sağlar.

Evet, FAVÖK’ün diğer adı da EBITDA’dır, bu İngilizce bir kısaltma olup “Earnings Before Interest, Taxes, Depreciation and Amortization” teriminin kısaltmasıdır.

Her iki terim de aynı anlama gelir; yani bir şirketin operasyonel performansını, ekstra finansal yükümlülüklerden arındırarak gösterir.

FAVÖK, yatırımcılar ve finansal analistler için vazgeçilmez bir araçtır. Bir şirketin faaliyetleri ne kadar kârlı, bu faaliyetler dışında ne kadar ekstra mali yükümlülüğü var ve bu yükümlülükler nedeniyle kârı ne kadar azalıyor gibi soruların cevabını FAVÖK sayesinde alabiliriz.

Bu bilgiler, bir şirketin gelecekteki potansiyeli hakkında daha aydınlatıcı bilgiler sunar. Bu yüzden, finans dünyasına dair derinlemesine bilgi sahibi olmak isteyen herkes için FAVÖK’ün anlamını ve nasıl hesaplandığını bilmek son derece kritiktir.

FAVÖK kaç olmalı?

FAVÖK nedir sorusuna cevap verdik. Peki, FAVÖK değeri ne kadar olmalıdır?

FAVÖK’ün pozitif bir değerde olması, şirketin ana faaliyetlerinden kâr sağladığı anlamına gelir. Negatif bir değer ise operasyonel bazda zarar ettiğini işaret eder. Ancak “iyi” veya “kötü” bir FAVÖK değerinin ne olduğunu saptamak için kesin FAVÖK 100 olmalı ya da FAVÖK 100.000 olmalı demek doğru değildir.

Okumadan Geçmeyin! | Spekülasyon Nedir?

Şirketin içinde bulunduğu sektör, büyüklüğü ve faaliyet gösterdiği piyasa, bu değerin ne olması gerektiği konusunda belirleyici faktörlerdendir.

Yüksek bir FAVÖK, şirketin iş operasyonlarının kârlı olduğunu belirtir. Fakat burada dikkat edilmesi gereken husus, bu yüksek değerin sektörel ortalamalara ya da rakip şirketlere kıyasla nasıl olduğudur.

Eğer FAVÖK değeri sektör ortalamalarının çok üstündeyse, bu, şirket değerlemesinin şişirilmiş olabileceğine işaret edebilir.

Öte yandan, FAVÖK değeri çok düşükse ve sektör ortalamalarının veya rakip şirketlerin değerlerinin çok altındaysa, bu durum şirket değerlemesinin gerçek potansiyelini yansıtmadığını gösterebilir.

Kısacası, FAVÖK değerinin ne kadar olması gerektiğine dair kesin bir yanıt vermek zor.

Bu değerin gerçek anlamını kavramak için sektörel ortalamaları, rakip şirketlerin değerlerini ve şirketin genel finansal durumunu dikkate almak gerekir. Bu, yatırımcılara şirketin gerçek değerini ve kârlılık potansiyelini anlamalarında yardımcı olur.

FAVÖK neyi ifade eder?

FAVÖK, bir şirketin operasyonel performansını ve karlılığını değerlendirmek için kullanılan finansal bir göstergedir. Özünde, FAVÖK bir şirketin belirli mali yükümlülükleri ve maliyetleri dikkate almadan elde ettiği kârı ifade eder.

1. Operasyonel Karlılık: FAVÖK, bir şirketin temel iş operasyonlarından elde ettiği karlılığı gösterir. Bu, şirketin ana faaliyetlerinin ne kadar kârlı olduğunu anlamamıza yardımcı olur. Diğer bir deyişle, FAVÖK bir şirketin ürünlerini üretme veya hizmetlerini sunma yeteneğinin finansal sonucunu yansıtır.
2. Mali Yükümlülüklerden Arındırılmış Kar: FAVÖK hesaplamasında, faiz giderleri, vergiler, amortisman ve itfa gibi mali yükümlülükler dışarıda bırakılır. Bu, analistlere ve yatırımcılara şirketin operasyonel performansının daha temiz bir görüntüsünü sunar.
3. Sektörel Karşılaştırma: FAVÖK, şirketleri sektör içinde veya sektörler arası karşılaştırırken kullanılan bir araçtır. Özellikle yüksek borç yükümlülükleri olan veya farklı amortisman stratejileri kullanan şirketler arasında karşılaştırma yaparken FAVÖK, daha standart bir ölçüm sunar.
4. Yatırım Kararları: Yatırımcılar ve finansal analistler için FAVÖK, bir şirketin yatırım yapılabilirliğini değerlendirmek adına önemli bir araçtır. Özellikle şirketin gelecekteki nakit akışlarını tahmin ederken bu değer, bir rehber olarak kullanılır.

Özetle, FAVÖK bir şirketin ana faaliyetlerinden ne kadar kâr elde ettiğini gösteren, faiz, vergi, amortisman gibi unsurlardan etkilenmeyen bir kâr göstergesidir. Bu, şirketlerin operasyonel karlılığını değerlendirmede ve sektör içinde karşılaştırma yapmada oldukça değerli bir metriktir.

FAVÖK nasıl hesaplanır?

FAVÖK hesaplamasında, faiz, vergi ve amortisman giderleri dikkate alınmaz. Hesaplamada belirtilen unsurları baz alarak, FAVÖK’ün nasıl hesaplandığına dair detaylı bir açıklama yapalım:

FAVÖK = Brüt kar – Pazarlama, Satış ve Dağıtım Giderleri – Genel Yönetim Giderleri – ARGE Giderleri + Amortisman ve İtfa Giderleri şeklinde hesaplanır.

Aşağıda bu bileşenleri detaylı bir şekilde ele alalım:

1. Brüt Kar: Bir şirketin satışlarından elde ettiği toplam gelirden, satılan malın maliyetinin (Satılan Malın Maliyeti) çıkarılmasıyla elde edilen kardır.
2. Pazarlama, Satış ve Dağıtım Giderleri: Bu giderler, ürünün veya hizmetin tüketicilere ulaştırılması için yapılan harcamaları içerir. Reklam, tanıtım, dağıtım ve lojistik gibi unsurları kapsar.
3. Genel Yönetim Giderleri: Şirketin genel işleyişi ve yönetimi için yapılan harcamalardır. Bu, maaşlar, kira, ofis masrafları ve diğer idari giderleri içerebilir.
4. ARGE Giderleri: Araştırma ve Geliştirme (ARGE) faaliyetleri için yapılan harcamalardır. Bu, yeni ürünlerin veya hizmetlerin geliştirilmesi, mevcut ürünlerin iyileştirilmesi ve teknolojik yeniliklerin araştırılması için yapılan yatırımları kapsar.
5. Amortisman ve İtfa Giderleri: Amortisman, fiziksel olmayan varlıkların (örn. patentler, ticari markalar) değer kaybını temsil ederken, itfa fiziksel varlıkların (örn. binalar, makineler) değer kaybını temsil eder.

Hesaplamayı tamamladığınızda elde edilen değer, şirketin operasyonel karlılığını yansıtan FAVÖK değeridir. Bu değer, yatırımcıların ve analistlerin bir şirketin temel iş faaliyetlerinden ne kadar kâr elde ettiğini değerlendirmelerine yardımcı olur.

FAVÖK nasıl yorumlanır?

1. Karşılaştırmalı Analiz: Uzmanlar, bir şirketin FAVÖK değerini sektör ortalamasıyla ve benzer boyuttaki veya aynı sektördeki diğer şirketlerle karşılaştırır. Bu, şirketin sektördeki konumunu ve rakiplerine göre performansını değerlendirmek için önemlidir.
2. Zaman Serisi Analizi: Şirketin geçmiş yıllardaki FAVÖK değerleriyle mevcut değerini karşılaştırarak, şirketin operasyonel karlılığının zaman içinde nasıl bir trend izlediğini anlamaya çalımak doğru olabilir. Bu, şirketin performansındaki iyileşmeleri veya düşüşleri belirlemek için kullanılır.
3. FAVÖK Marjı: FAVÖK değerini toplam gelire bölerek FAVÖK marjını elde ederiz. Bu oran, her bir satış biriminin ne kadarının operasyonel kâr olarak şirkete kaldığını gösterir. Yüksek bir FAVÖK marjı, şirketin operasyonlarını etkili bir şekilde yönettiğini ve maliyetleri kontrol altında tuttuğunu gösterebilir.
4. Operasyonel Etkinlik: Eğer FAVÖK değeri zaman içinde artıyorsa, bu genellikle şirketin operasyonel faaliyetlerini daha etkili bir şekilde yönettiğine işaret eder. Ancak bu artışın sebebi, özellikle amortisman ve itfa giderlerindeki değişiklikler gibi diğer faktörlerden kaynaklanıyor olabilir.
5. Risk Değerlendirmesi: Düşük veya azalan bir FAVÖK değeri, şirketin finansal stres altında olabileceğine işaret edebilir. Bu analiz yapan kişiye şirketin gelecekteki potansiyel risklerini değerlendirmelerine yardımcı olabilir.
6. Kaldıraç Etkisi: Eğer bir şirket yüksek borç oranlarına sahipse, FAVÖK değerini dikkatlice incelemek önemlidir. Yüksek borç yükü altındaki bir şirket için sağlam bir FAVÖK değeri, borç ödemelerini yapabilme kapasitesinin daha yüksek olduğunu gösterebilir.