Borsa, birçok insan için hem cazip hem de korkutucu bir dünya olabilir. “Borsaya nasıl girilir?” sorusu, birçok yatırımcı adayının aklını kurcalayan bir muamma haline gelmiştir. Bu yolculuğa başlamadan önce hangi adımların atılması gerektiğini bilmek, sizi potansiyel risklerden koruyabilir. Şimdi, bu büyük adımı atmaya hazır mısınız?
Borsa nedir?
Borsa, hisse senedi satıcılarıyla alıcılarını bir araya getiren özel bir pazardır. Genel olarak finansal araçların, özellikle hisse senetlerinin, emtiaların ve tahvillerin alınıp satıldığı organize piyasaları ifade eder.
Türkiye’de bunu yapabileceğiniz yegane oluşum BIST diyebiliriz. Ancak BIST’in detaylarına daha sonra değineceğiz. Yani siz hisse almak istiyorsanız bunu BIST, yani Borsa İstanbul’da yapabilirsiniz.
Ancak borsanın sadece bu tanımla sınırlı olmadığını anlamak önemlidir. Borsalar, işlemlerin hızlı ve verimli bir şekilde gerçekleştirilmesini sağlayarak piyasada likiditeye katkıda bulunurlar.
Bu likidite, yatırımcıların ve finans profesyonellerinin, işlemlerin adil ve düzenli bir şekilde yapılmasını sağlayarak önemli finansal bilgilere erişimlerini kolaylaştırır.
Bir şirket halka açık olduğunda, bu şirketin hisseleri ilk olarak birincil piyasa denilen alanda satılır. Ardından, bu hisseler ikincil piyasada, yani borsada alınıp satılır. Borsada ticaret yapabilmek için bu gibi kavramları ve ilişkileri iyi anlamak gerekmektedir.
BIST nedir?
BIST, Türkiye’deki ana menkul kıymetler borsasıdır ve “Borsa İstanbul”un kısaltmasıdır. 2013 yılında İstanbul Menkul Kıymetler Borsası (İMKB), İstanbul Altın Borsası ve Türkiye Elektronik Fon Alım Satım Platformu’nun birleşmesiyle kurulmuştur.
BIST’te ne mi oluyor? Şirketlerin hisse senetleri alınıp satılıyor. Yani, bir şirketi düşünün, bu şirketin bir parçasını almak isterseniz, BIST üzerinden bunu yapabilirsiniz. BIST, hisse senetlerinin yanı sıra tahviller, bonolar, yatırım fonları ve türev ürünler gibi birçok farklı finansal ürünün alınıp satıldığı bir platformdur.
BIST hakkında en çok meral edilen kavramlardan birisi “BIST 100” endeksidir. BIST100 ya da XU100 BIST’teki en büyük 100 şirketin genel performansını gösteren bir göstergedir.
Evet, borsa nedir sorusuna cevap verdik, BIST nedir sorusuna cevap verdik. Peki borsaya nasıl girilir?
Borsaya nasıl girilir?
Borsaya girmek, yani hisse senedi yatırımı yapmak istiyorsanız, öncelikle temel bilgilere sahip olmanız gerekmektedir. Araştırma yaparak borsanın işleyişi ve risklerini öğrendikten sonra lisanslı bir aracı kurum seçerek yatırım hesabınızı açtırabilirsiniz.
Lisanslı bir aracı kurum derken aslında Akbank, İşbank, Ziraat Bankası, VakıfBank gibi bankalar üzerinden yatırım hesabı açarak da devam edebilirsiniz.
Hesap açtıktan sonra Borsa İstanbul’da işlem gören şirketleri inceleyerek, hangi hissede yatırım yapmak istediğinize karar verip alım-satım emri verebilirsiniz. Bu süreçte sabırlı olmak ve duygusal kararlar almamak da önemlidir.
Araştırma Yapın:
Borsa yatırımı yapmadan önce, borsanın ne olduğunu, nasıl çalıştığını ve risklerini öğrenmek için temel bilgilere ihtiyacınız vardır. Bu nedenle öncelikle borsa hakkında kitaplar okuyabilir, online eğitimlere katılabilir ve güncel haberleri takip edebilirsiniz.
Bir Aracı Kurum Seçin:
Borsaya direkt olarak bireysel yatırım yapamazsınız. Bu nedenle, lisanslı bir aracı kurum üzerinden işlem yapmanız gerekmektedir. Aracı kurumlar, borsada alım-satım işlemlerinizde size aracılık ederler.
Yatırım Hesabı Açın:
Seçtiğiniz aracı kurumda bir yatırım hesabı açtırmalısınız. Hesap açılış işlemleri için genellikle nüfus cüzdanı fotokopisi, adres teyidi için bir fatura örneği ve ikametgah veya taahhütnameniz istenebilir.
Borsa İstanbul’da (BIST) İşlem Gören Şirketleri İnceleyin:
Hangi şirketin hisse senedini almak istediğinize karar verin. Bu kararı verirken şirketlerin mali durumları, sektörel gelişmeler, ekonomik göstergeler gibi faktörleri dikkate almalısınız.
Alım-Satım Emri Verin:
Araştırmalarınız sonucunda hangi hisse senedini almak istediğinize karar verdiyseniz, aracı kurumunuza bu yönde bir alım emri verebilirsiniz. Benzer şekilde, hisse senedini satmak istediğinizde de satım emri vermelisiniz.
Takip ve Analiz:
Yatırımlarınızı düzenli olarak takip edin. Borsada fiyatlar sürekli olarak değişir. Bu nedenle yatırımlarınızı takip ederek, gerektiğinde alım-satım kararı almalısınız.
Sabırlı Olun:
Borsada kısa vadede kazanç elde etmek zordur. Sabırlı olmalı ve panik yapmadan, stratejinize bağlı kalarak hareket etmelisiniz.
Borsa hesabı nasıl açılır?
Borsa hesabı açma süreci, birçok kişi için karmaşık gibi görünse de, aslında basit birkaç adımla tamamlanabilir. Ancak, her adımda dikkatli olmak, uzun vadede size hem zaman hem de maddi kazanç sağlar.
Borsa yatırımı yapmak isteyen bir kişi için ilk adım, aktif olarak kullanılan bir bankada vadesiz TL hesabının bulunmasıdır.
Eğer böyle bir hesabınız yoksa, seçtiğiniz bir aracı kuruma direkt para yatırarak da yatırım hesabı açabilirsiniz. Borsa hesabınızı açmak için tercih ettiğiniz bankanın şubesine giderek veya bankanın mobil uygulaması üzerinden “Yatırım Hesabı” oluşturma sürecini başlatabilirsiniz.
Şube veya mobil bankacılık yoluyla borsa yatırım hesabınız için gerekli evrakları imzalayıp onay verdikten sonra yatırım hesabınız aktif hale gelir. Bu hesap üzerinden alım-satım işlemlerinizi gerçekleştirebilir ve aynı zamanda yatırımlarınızı mobil uygulama üzerinden takip edebilirsiniz.