Binance’de listelenmesiyle yüzde 50’den fazla artış sağlayan FXS Coin, 24 dolar’dan işleme giren ve dakikalar içerisinde dalgalı seyrini sürdüren FXS Coin, 13 doları gördü. Sonrasında bütük bir artışka 34 doları aştı. Bu performansıyla yatırımcıların dikkatini çeken Frax Coin, dünyanın ilk kesirli-algoritmik sabit kripto parası olma özelliği taşıyan Frax Coin hakkında bütün detaylara bu rehberden ulaşabilirsiniz.
Kurucusu ve kuruluş yılı: Sam Kazemian – 2019
Blok zinciri: Ethereum
Toplam arzı: 100 milyon
Dolaşımdaki arzı: 16 milyon
Piyasa değeri: 527 milyon dolar (30 Aralık 2021)
En düşük fiyat: 1.52 dolar
En yüksek fiyat: 39.43 dolar
Projenin amacı: Klasik sabit kripto paraların içeriğinin dışına çıkarak ilk kesirli-algoritmik stabil coin’ini sunmak.
Kullanım alanları: Stabil kripto para alanı
Frax Shares projesi nedir?
2019’da ilk kesirli-algoritmik stabilcoin fikrini ortaya atan ve Amerikalı yazılım geliştiricisi Sam Kazemian’ın hayata geçirdiği projede Ethereum ağı üzerinde iki token vardır biri ABD Doları’na sabitlenmiş sıkı bir bandı hedefleyen stabil kripto para FRAX; diğeri de ücretler, senyoraj geliri ve fazla teminat değeri tahakkuk eden yönetişim token’ı olan Frax Shares (FXS)’dir. Frax’tan önce, sabit paralar üç farklı kategoride tanımlanıyordu: fiat teminatlı, kripto para birimi ile aşırı teminatlı ve teminatsız algoritmik. Frax, kendisini 4. ve en benzersiz kategoride kesirli-algoritmik başlangıç olarak sınıflandıran ilk merkezi olmayan stabilcoin türü olarak tanımlıyor.
Birçok sabit kripto para protokolü, bir tasarım yelpazesini (tamamen teminatlandırılmış) veya diğer uçta (desteksiz tamamen algoritmik) şekilde benimsemiştir. Teminatlandırılmış stabilcoinlerin ya saklama riski vardır ya da zincir üzerinde aşırı teminatlandırma gerektirir. Bu tasarımlar, tamamen algoritmik tasarımlardan daha yüksek güven ile oldukça sıkı bir sabitleyiciye sahip bir sabit para sağlar. Basis, Empty Set Dollar ve Seigniorage Shares gibi tamamen algoritmik tasarımlar, Bitcoin’in erken dönem merkezi olmayan para vizyonunu ancak yararlı bir istikrarla yakalayan, oldukça güvenilir ve ölçeklenebilir bir model sağlar. Algoritmik tasarımlarla ilgili sorun, ön yüklemelerinin zor olması, büyümelerinin yavaş olması (2020’nin 4. çeyreği itibarıyla hiçbiri önemli bir çekişe sahip değil) ve gerçek sabit kripto paralar olarak kullanışlılıklarına olan güveni aşındıran aşırı oynaklık dönemleri sergilemeleridir. Teminatlı stablecoin’lere ciddi bir alternatiften çok bir oyun/deney olarak görülüyorlar.
Frax, bunun yüksek düzeyde ölçeklenebilir, güvenilmez, son derece istikrarlı ve ideolojik olarak saf zincir üstü bir para yaratmak için her ikisinin de tasarım ilkelerini uygulayan ilk sabit para protokolü olmaya çalışıyor. Frax protokolü, bir stabilcoin olan Frax (FRAX) ve bir yönetişim jetonu olan Frax Shares (FXS) içeren iki jetonlu bir sistemdir. Protokol ayrıca USDC teminatı içeren bir havuz sözleşmesine sahiptir. Havuzlar yönetişim ile eklenebilir veya kaldırılabilir.
Protokoldeki teminat oranı yenileme işlevi, herhangi bir kullanıcı tarafından saatte bir kez çağrılabilir. FRAX’ın fiyatı 1 doların üzerinde veya altındaysa, fonksiyon teminat oranını %0,25’lik adımlarla değiştirebilir. FRAX 1 doların üzerinde olduğunda, fonksiyon teminat oranını bir adım düşürür ve FRAX’ın fiyatı 1 doların altında olduğunda fonksiyon teminat oranını bir adım arttırır. Hem yenileme hızı hem de adım parametreleri yönetişim aracılığıyla ayarlanabilir. Protokolün gelecekteki bir güncellemesinde, bir PID kontrolör tasarımı kullanılarak dinamik olarak bile ayarlanabilirler. FRAX, FXS ve teminat fiyatlarının tümü, Uniswap çifti fiyatının ve ETH:USD Chainlink oracle’ın zaman ağırlıklı ortalaması ile hesaplanır. Chainlink oracle, protokolün Uniswap’ta ortalama sabit para havuzu yerine USD’nin gerçek fiyatını almasına olanak tanır. Bu, FRAX’ın yalnızca mevcut sabit paraların ağırlıklı ortalamasını kullanmak yerine daha fazla esneklik sağlayacak olan dolara karşı sabit kalmasını sağlar.
Tamamen zincir üstü oracle’lar – Frax v1, Uniswap (ETH, USDT, USDC zaman ağırlıklı ortalama fiyatlar) ve Chainlink (USD fiyatı) oracle’larını kullanır.
FXS Coin nedir?
Frax (FRAX), kısmen teminatla desteklenen ve algoritmik olarak kısmen stabilize edilmiş kesirli algoritmik bir sabit coindir. Teminat ve algoritmik oranı, FRAX stabilcoinin piyasa fiyatına bağlıdır. FRAX 1 doların üzerinde işlem görüyorsa protokol teminatlandırma oranını düşürür. FRAX 1 doların altında işlem görüyorsa, protokol teminatlandırma oranını artırır.
Frax Share (FXS), aşağıdaki kullanım durumları ile FRAX’ın, ERC-20 tabanlı yönetişim token’ıdır.
Yönetişim: Sahiplere teminat havuzları ekleme/düzenleme, basım/itfa ücretlerini belirleme ve teminatlandırma oranının yenileme oranını değiştirme konusunda yönetim hakları verir.
Stake: Tercih edilen likidite havuzlarında token’lara çeşitli oranlarda faiz elde edilebilir.
Mint sistemi: Her kullanıcı Frax mint edildiğinde FXS token’ı yakılacak ve karşılığında yeniden FXS token’ı verilecek.
Ödül mekanizması: Uniswap LP token’larını teşvik edilen çiftlere yatıran kullanıcılar için FXS token’ları ile ödüllendirilirler.
FXS Coin nereden ve nasıl alınır?
Frax Protokolü, topluluk odaklı ve benzersiz tasarımlı bir sabit kripto paradır. FXS arzının %60’ından fazlası birkaç yıl içinde likidite sağlayıcılarına ve farm yapanlara verilir. Zincir üzerinde yönetişim ile tamamen merkezi olmayan bir protokoldür. Kasım 2020’de piyasaya sürüldüğü sırada kesirli-algoritmik hibrit tasarımı birleştiren ilk ve tek sabit paradır.
FRAX sabit kripto para arzı dinamiktir ve kesirli-algoritmik para politikası nedeniyle fiyatı, 1 ABD Doları’nda tutmak için her zaman değişmektedir. Frax Shares (FXS) token’larının maksimum arzı, protokolde herhangi bir enflasyon programı olmadan, oluşum sırasında 100 milyon token’la sabit olarak sınırlandırılmıştır. Dolaşımdaki arzı da 16 milyon civarındadır. FXS token’ı, yeni basılan FRAX, ücretler ve fazla teminatın tüm değerini tahakkuk eden yönetim token’ıdır. FXS bir yatırım ve yönetim varlığıdır, FRAX ise bir ‘para birimidir’.
Stabilcoin olan FRAX, Uniswap ve DEX’ler gibi birçok büyük borsada ve DeFi platformunda mevcuttur ve merkezi anlamda da Binance, KuCoin, Gate.io ve MEXC gibi borsalardan alınıp satılabilir.