Kripto para piyasası son birkaç ayda durgun olsa da Aptos 4 hafta gibi kısa süre içerisinde %500 yükselerek birçok kripto para biriminden ayrıştı. Peki Aptos coin nedir, ne zaman çıktı ve hangi teknolojiyi kullanıyor ve nereden alınır?
Aptos nedir?
Aptos, blok zinciri üzerinde yaygın olarak kullanılabilecek uygulamalar oluşturulabilmesi için geliştirilen ölçeklenebilir, düşük maliyetli ve güncellenebilir bir blok zinciridir. Aptos’un ana hedefinde, blok zinciri tabanlı uygulamaların daha geniş kitlelere ulaştırılması yatıyor.
Blok zinciri dünyasında, bugün yaşanan sık kesintiler, yüksek maliyetler, düşük işlem limitleri ve güvenlik endişelerini öne çıkan problemler olarak gösteren Aptos, bu engellerin aşılması için bulut altyapısı ile aynı yolun izlenmesi gerektiğini ileri sürüyor.
Diem etkisi
Aptos blok zinciri, projenin whitepaper’ına göre son üç yıldır yapılan çalışmalarla dünya çapında 350’den fazla geliştirici tarafından oluşturuldu. Facebook’un Diem blok zinciri için geliştirdiği Move programlama dilini kullanan Aptos, buna ek olarak Diem’de yapılan çalışmalardan farklı şekillerde de yararlanıyor.
Bilindiği üzere Diem, Facebook’un liderlik ettiği ve içerisinde dünyanın bazı büyük şirketlerini barındıran grup tarafından birkaç yıl boyunca geliştirilmiş, regülatörlerin artan baskısı nedeniyle projeden vazgeçilmişti. İlk olarak Libra adıyla duyurulan Diem, daha sonra açık kaynak bir blok zinciri projesi haline gelmişti.
Aptos’un Diem’deki tecrübelerle blok zincirine kattığı en önemli unsurlardan biri de güncellemelerin daha kolay yapılabilirliğidir. Aptos’ta ağdaki kullanıcılar kesinti yaşamadan sık sık güncelleme yapmak mümkün. Bu durum, fikir birliği protokolü ve çekirdek çerçeveyi değiştiren iki büyük güncelleme ile test edildi. Her iki güncelleme de kullanıcılar için kesinti olmadan tamamlandı.
Aptos’un kurucu isimleri ve bazı ekip üyeleri Facebook’tan
Aptos, Ethereum’un da geçtiğimiz ay geçiş yaptığı Proof of Stake’e (PoS) dayalı olarak çalışıyor. Aptos’un kurucu isimleri ise Facebook’un eski çalışanlarından oluşuyor. Kurucu ortak Mo Shaikh, Facebook’un stratejik ortaklıklar departmanında çalışırken diğer kurucu ortak Avery Ching ise 10 yıldan fazla bir süre boyunca Facebook’ta baş yazılım mühendisi olarak görev yaptı.
Her iki isim de Diem projesinde yer almıştı. Kurucu ortakların dışında, Aptos’ta önemli kademelerde bulunan ekip üyelerinin bazıları da Facebook’un eski çalışanları. LinkedIn’deki bilgilere göre Aptos’un yaklaşık 80 çalışanı bulunuyor.
Şimdiye kadar tohum finansmanı ve A Serisi olmak üzere iki yatırım turunu geride bırakan Aptos, bunlardan toplamda 350 milyon dolar fon sağladı. Yatırımcılar arasında ise a16z, FTX Ventures, Apollo, Binance Labs, Coinbase Ventures, Tiger Global, Jump Crypto gibi şirketler var.
Aptos’un teknolojisi
İlk olarak Aptos blok zinciri, işlemleri hızlı ve güvenli şekilde tamamlamak amacıyla Move dilini kendine entegre etmiş ve iç sisteminde kullanmaya başlamıştır. Move dilinde yazılmış olan akıllı kontratların resmi doğrulayıcısı olan Move kanıtlayıcısı, sözleşmelerin değişmez kuralları ve hareketleri için ek koruma standartları sağlar.
Güvenlik tarafına verilen bu dikkat sayesinde geliştiriciler, yazılımlarını kötü niyetli kişi ve kurumlardan daha iyi koruyabilmektedir.
İkinci olarak, Aptos veri modeli, esnek anahtar yönetimi ve hibrid saklama seçenekleri sunar. Bu durum, hafif istemci protokolleri ve imza aşaması öncesindeki işlemlerin şeffaflığının yanı sıra, daha sağlam ve güvenli bir kullanıcı deneyimi sağlar.
Üçüncüsü, daha fazla işlem yapmak ve gecikme ihtimalini azaltmak için Aptos blok zinciri, işlem süreçlerinin her aşamasında sıralı ve modüler bir yaklaşımdan yararlanmaktadır.
Özellikle işlemlerin yayılması, blok meta emirleri, paralel işlemlerin tamamlanması, toplu halde saklama ve defter onaylama süreçleri aynı anda gerçekleşir. Bu yaklaşım, vâr olan tüm fiziksel kaynakları daha iyi kullanılabilir hale getirirken, donanım verimliliğini geliştirir ve paralel işlemleri de yüksek hızda tamamlar.
Dördüncü madde ise, okunacak ve yazılacak veriler hakkında önceden bilgi sahibi olmayı gerektirmesinden ötürü, işlem bütünlüğünü bozmak durumunda kalan diğer paralel işlem tamamlayıcı motorların aksine Aptos blok zincirinin, geliştiricilere bu tarz kısıtlamalar koymamasıdır.
Rastgele karmaşık işlemler sayesinde bütünlüğü verimli şekilde koruyan Aptos, yüksek hızda işlem yapar ve gerçek dünya uygulamaları için önemli bir konu olan gecikme süresini azaltır ve geliştirmeleri de basitleştirir.
Beşinci olarak Aptos’un modüler mimari yapısı, istemci esnekliğini de destekler ve sık ile anlık geliştirmeleri en uygun hale getirir. Bunun da ötesinde, yeni teknoloji inovasyonları ve Web3 kullanım alanlarını çabuk yüklemek adına Aptos blok zinciri, zincir üstü değişiklik için yönetim protokolleri sağlar.
Son olarak Aptos blok zinciri, bireysel doğrulayıcı performansının ötesin egeçebilmek amacıyla geleceğe yönelik teşvikleri de denemektedir. Modüler tasarımı ve paralel işlem tamamlama motoru iç parçalanmayı destekler ve elde edilen homojen parçalanma durumu yatay ölçeklenebilirliği sağlamaktadır. Bunlar olurken nod operatörlerine de ek bir karmaşık işlem yaratılmaz.
Aptos Token ekonomisi
12 Ekim 2022’de yayına alınan Aptos’un APT token’ı 1 milyar adet arz ile piyasaya sürüldü. Bunun yüzde 51.02’si topluluğa, yüzde 19’u ana katılımcılara, yüzde 16.50’si vakfa ve yüzde 13.48’i ise yatırımcılara ayrılmış durumda. 1 milyarlık arza ise 2027 yılının sonlarında ulaşılacak. 2032 itibari ile arzın 1.5 milyarı geçeceği öngörülüyor.
Şu anda APT staking’i için verilen ödül, yıllık yüzde 7’den başlıyor. Ödül oranı, yüzde 3.25’lik alt sınıra ulaşana kadar yıllık yüzde 1.5 oranında azalacak.
Aptos Coin ne zaman çıktı?
Aptos’la ilgili çalışmalar, üç yıldır devam ediyor. Blok zincirinin arkasındaki geliştirici şirket Aptos Labs ise 2021 yılında Kaliforniya’da kuruldu. Aptos, 12 Ekim 2022’de yayına alınırken APT token’ı ise yarından itibaren borsalarda listelenmeye başlayacak.
Aptos (APT) Nereden Alınır?
Aptos’u alabileceğiniz birçok kripto para borsası bulunuyor. Aptos’u Binance, Bybit, Coinbase gibi borsalardan alabilirsiniz.