2023’te resesyonu tetikleyecek olan finans krizinin Ticari Gayrimenkul Kredisi (CRE) kaynaklı olması yüksek ihtimal. Neden?
Bank of America’nın Ticari Gayrimenkul Kredisi (CRE) raporuna göre, 2025 yılı sonuna kadar tüm ticari gayrimenkul kredilerinin yaklaşık %40’ının yeniden finanse edilmesi gerekmektedir. Bu, ABD’de kredi imkanlarının daralması ve yeniden finansmanın daha yüksek faiz oranlarında gerçekleşmesi nedeniyle, finansal sektör için büyük bir risk oluşturmaktadır.
Normalde kredi faizi sabittir.
Mesela ev alırken ABD’de 30 yıllık sabit faiz kullanılır. Ancak ticari kredilerin %40’a yakını sabit faiz ile alınmamış. Bu da önümüzdeki senelerde bu kredilerin daha fazla faiz ile (Fed faizleri artırdığı için) yeniden finanse edileceğini gösterir.
Peki bunun ABD bankaları ile ilişkisi nedir?
ABD banka varlıkları 20 trilyon doları aşmakta ve ABD bankaları en büyük gayrimenkul kredisi sağlayıcılarıdır.
4,5 trilyon dolarlık ticari gayrimenkul kredilerinin neredeyse %40’ını elinde bulundurmaktadırlar. Bazı bankalar CRE kredilerine daha fazla maruz kalmışlardır, bazıları ise daha azdır. Eğer kredi imkanlarının daralması ve daha yüksek oranlar devam ederse, bir sonraki bankacılık krizi bu sorun nedeniyle yaşanabilir.
Piyasadaki kredi daralmasını aşağıdaki grafikten de görebilirsiniz.
Eğer bankalar yüksek oranda CRE kredilerine maruz kalmışsa ve bu kredilerin geri ödeme süreçleri problemli hale gelirse, bankaların sermaye yeterlilikleri ve likiditeleri üzerindeki baskı artacaktır.
Bunun yanı sıra, yüksek faiz oranları nedeniyle CRE kredisi alan işletmeler ve yatırımcılar, geri ödeme konusunda zorluklar yaşayabilirler. Bu durum, CRE piyasasında değer düşüklüklerine ve kredi geri ödeme sorunlarına yol açarak bankaların kredi risklerini artırabilir.
Eğer bu süreç, yatırımcıların güvenini sarsar ve bankaların finansal sağlamlıkları konusunda endişeler oluşmasına neden olursa, yeni bir bankacılık krizi yaşanabilir.
Sonuç
Ticari gayrimenkul kredilerindeki yeniden finansman ihtiyacı ve ABD’deki kredi erişiminin daralması, bankalar için önemli riskler oluşturmaktadır. 2023 yılı içinde resesyonu tetiklemesi beklenen bir finansal kriz çıkma olasılığı çok yüksektir. CRE kredilerinin durumu bu krizi tetikleyebilir.
Not: Bu yazıda Oak Tree şirketinin kurucusu Howard Mark’ın son yazısından faydalanılmıştır.