Afrika ülkesi Uganda’da 35 yıldır iktidarda olan ve altıncı dönem için yeniden adaylığını koyan Devlet Başkanı Yoweri Museveni, seçim öncesi, 12 Ocak’ta Facebook, Twitter ve Whatsapp gibi sosyal medya uygulamalarına olan erişimi kapattı, VPN’le bu yasak delinince hemen ardından tüm internet fişinin çekilmesi talimatını verdi.
Yurt içi internet trafiği bir günde yüzde 95 düştü. İnternetteki bu büyük kesinti, doğal olarak Bitcoin işlemlerini de zora soktu. Eşler arası Bitcoin alım satım platformları LocalBitcoins ve Paxful’da o gün hiç Bitcoin işlemi yapılamadı. Uganda’da kripto para piyasası küçük olsa da yine de alım satım faaliyetleri görülürdü. UsefulTulips verilerine göre, normal günde LocalBitcoins ve Paxful gibi eşler arası platformlarda Uganda için günde 5 ila 15 bin dolarlık hacim kaydediliyordu.
İnternet olmadan nasıl Bitcoin işlemi yapılır?
İnternet bağlantısı olmadan Bitcoin gönderip almanın birkaç farklı yolu var. Bunlardan birincisinde goTenna mesh cihazına ihtiyacınız olacak. Bu cihaz, diğer goTenna kullanıcıları ile aranızda bir ağ oluşturmaya yarıyor. Telefonunuzla eşleşen cihaz, UHF frekanslarını kullanarak hücresel veri veya Wi-Fi olmadan bilgi aktarımına olanak tanıyor.
2018’de goTenna firması, Bitcoin işlemleri için fiziksel bir iletişim katmanı oluşturmak üzere popüler kripto para cüzdanı Samourai Wallet ile ortaklık kurdu. Bu ortaklıkla birlikte TxTenna adında bir uygulama doğdu. Uygulama, Samourai Wallet ve goTenna mesh cihazı arasında bir kanal oluşturarak çalışıyor.
Kullanıcılar, Samourai Wallet’ta internet erişimi gerektirmeksizin her zamanki gibi standart bir Bitcoin işlemi oluşturuyor ve bu işlem bilgileri, eşleştirilmiş goTenna mesh cihazı aracılığıyla yakındaki mesh node’larına gönderiliyor. Her goTenna cihazı, işlem bilgilerini bir başka cüzdana aktarıyor ta ki internete bağlı olan ve aynı zamanda TxTenna uygulamasını çalıştıran bir cihaza ulaşana kadar. Bu son cihaz bir telefonla senkronize edildiğinde işlem bilgileriniz Bitcoin ağına gönderiliyor.
Seçenekler bununla sınırlı değil: Uydular ve radyo dalgaları
İnternet olmadan Bitcoin göndermenin yöntemi sadece yukarıda anlatılan yöntemden ibaret değil. Blockstream şirketinin de bu konuda güçlü bir çözümü var.
Blockstream, yıllardır internet ihtiyacı olmadan Bitcoin işlemlerini mümkün kılacak sistemler geliştirme üzerine kafa yoruyor. Hatta şu anda Blockstream Satellite adı verilen ağ ile internetsiz Bitcoin transfer işlemi yapılabiliyor. Blockstream Satellite, internet bağlantısı bulunmasa bile Bitcoin full node’unu indirebilmek için oluşturulan bir uydu ağı. Blockstream’in Bitcoin Satellite kiti ve herhangi bir çanak anten olduğu sürece uydu yoluyla da Bitcoin işlemi yapmak mümkün. Böylece Uganda ve dünyanın birçok bölgesindeki gibi internet kesintilerine karşı koruma sağlanmış olunuyor.
Şu anda dünyanın büyük bir bölümü Blockstream Satellite’ın kapsama alanında. Türkiye de ülkenin en doğusu hariç kapsam içinde.
Son olarak radyo dalgaları da internetsiz Bitcoin işlemi için bir başka seçenek. Bu seçeneğin henüz pratik bir kullanımı yok ve geliştiriliyor. 2019’da farklı ülkelerde bulunan iki geliştirici, radyo dalgaları üzerinden başarılı bir Bitcoin transfer işlemi gerçekleştirmişti ve bu tarihte bir ilkti.