Mt. Gox davası Bitcoin’in tarihinde çok önemli bir yer tutuyor. Bu davanın içindeki kişilerden biri olan ABD’li iş adamı Peter Vessenes ise o dönemden bugüne yaşananları, Mt. Gox’un ilk sahibi olan Jed McCaleb ile buluşmasını ve daha sonraki gelişmeleri, Bloomberg‘e anlattı. Davalar, kaybolan BTC’ler derken Vessenes’e göre Mt. Gox bugün trilyonlarca dolarlık bir şirket olabilirdi.
2013 yılının başlarında Peter Vessenes, Seattle’daki ofisinde dünyanın en büyük Bitcoin borsası olan Mt. Gox’un Kuzey Amerika bölgesi haklarını alabilmek için mücadele ediyordu.
O gün telefonu çaldığında ise korkmuştu. Arayan SEC’di:
“O dönem telefonlarımızda karşı tarafın numarasının nereye ait olduğunu gösteren bir sistem vardı. SEC’yi görünce ‘Eyvah’ dedim. Bana hemen Tokyo merkezli borsayı bilip bilmediğimi ve mahkemede tanık olarak ifade verip veremeyeceğimi sordular. Mt. Gox’un SEC’nin radarında olduğunu öğrenir öğrenmez, işimizin bittiğini anlamıştım”
Vessenes, haklı çıktı ve sonrasında anlaşma suya düştü. Ardından Mt. Gox da büyük bir skandalın içine sürüklendi ve arkasında kalabalık bir mağdur kitlesi bırakarak battı.
Bu zamandan 8 yıl sonra ise konuyla ilgili müthiş bir adım atıldı. Yaklaşık 2 hafta önce Vessenes’in de aracılık ettiği anlaşmayla, Mt. Gox davası sonuçlanmadan mağdurlara fonlarının geri ödenebilmesi durumu oluştu. Japonya’daki mütevelli heyeti başkanı Nobuaki Kobayashi, uzun süredir mağdurlara paraların geri ödenmesi için çalışıyor. Vessenes’in kurucu ortağı olduğu CoinLab de alacaklıların iflasta kaybettikleri Bitcoin’in yüzde 90’ına kadar olan bir bölümünü geri ödemek için çalışmalarda bulunuyor.
Ancak Mt. Gox iflas ettiğinde kaybolan Bitcoin’lerin hepsinin ödenmesi şu an için söz konusu değil. Kaybolan coin başına şu an ödenebilecek tutar 0.23 BTC. Ancak Mt. Gox’ fonunda tutulan Bitcoin’lerin çok daha fazla olduğu da iddia ediliyor. CoinLab’in Mt.Gox’a karşı tam 16 milyar dolarlık bir ödeme iddiası bulunuyor.
Her şey Jed McCaleb ile başlamıştı
8 Ocak tarihinde 42 bin dolarlık fiyata ulaşan Bitcoin, 2014 yılında belki de bu büyük facia sebebiyle bitecekti. Aslında hepsi ‘Magic’ ile başlamıştı. Magic internette oyunseverlerin birbirleriyle kartları değiştirebildikleri bir platformdu. İşte 2007’de, bugün Stellar’ın kurucusu olarak da tanıdığımız Jed McCaleb, paylaşım ağı eDonkey’i kurmuş ve onun için, “Magic the Gathering Online Exchange” yani kısa adıyla Mt. Gox’un domain adını satın almıştı.
McCaleb, Bitcoin’le ilgilenmeye başladı
2009’da Bitcoin’in yaratışının ardından bir süre geçince, McCaleb’in ilgisi bu tarafa döndü. Bitcoin ilgisini çekmişti. Çevrim içi borsasında işler iyi gitmiyordu. O da Mt. Gox’u bir Bitcoin alım-satım platformuna çevirdi. 2010’da Vessenes, McCaleb ile iletişime geçti. Dünyanın en büyük Bitcoin borsasını yaratmak istiyordu. eDonkey’i kapadıktan sonra McCaleb, Kosta Rika’ya yerleşti. Orada sörf yapmak ve ailesiyle vakit geçirmek istiyordu, Vessenes ise onunla iş yapmak.
Uçak bileti için 1500 BTC ödedi
Vessenes, McCaleb’la buluşmak için Kosta Rika’ya gitti:
“Hayatımda ödediğim belki de en pahalı uçak biletiydi. O dönem bilet için 1500 Bitcoin ödemiştim.”
O bilet için ödenen 1500 Bitcoin’in fiyatı şu anda yaklaşık 47 milyon dolar.
Vessenes, McCaleb’in evinde kaldı, hatta yerde yattı ancak ikili bir daha birbirlerini hiç görmediler. Hatta Vessenes, havalimanına geri dönmek için o gün otostop yapmıştı.
2011 yılında McCaleb, borsayı Mark Karpeles’e sattı. McCaleb satışın ardından verdiği bir röportajda, “İlk 6 ayın gelirlerinin yarısını bana vermek zorundaydı. Anlaşma buydu. 6 aydan sonra, yine yüzde 12’lik bir hissem vardı” dedi. Şu anda ise McCaleb’in Mt. Gox’ta herhangi bir hissesi bulunmuyor.
Vessenes aslında hala Mt. Gox’un ömürlük bir yatırım olduğunu düşünüyordu. 2012’de CoinLab’i kuranlardan biriydi. Tokyo’da, Mt. Gox’un bulunduğu sokağa çok yakın bir yerde yaşayan Roger Ver ve Barry Silbert gibi, iki önemli erken Bitcoin yatırımcısını da yatırımcı olarak yanına almıştı. Karpeles ile 10 milyon dolarlı bir meblağ konusunda Mt. Gox için anlaşma sağladılar.
Karpeles karar değiştirdi
Ancak Karpeles anlaşmayı daha sonra “ABD, Kanada ve Meksika’daki operasyonlar” olarak sınırlandırdı. Vessenes, “Her şey için hazırdık. Ancak soğuk bir duş gibi değiştirdiler anlaşmayı. ABD, Kanada ve Meksika’nın operasyon haklarına dönüştü. Defterlere de tam ulaşım sağlayamadık. Borsada her şeyin yolunda gittiğine dair ihtiyacımız olan belgelere tam erişim sağlayamıyorduk” dedi.
850 bin BTC gitti!
O dönemde Mt. Gox dünyadaki Bitcoin işlemlerinin yüzde 80’inin yapıldığı bir borsaydı. Taraflar arasındaki anlaşma yapıldıktan sonra ise CoinLab, Mt. Gox’u kendi haklarını ihlal ettiği gerekçesiyle dava etti. Bir yıl sonra da Mt. Gox’taki 850 bin Bitcoin’lik çalınma ya da kaybolma olayı açıklandı.
2019 yılında Tokyo Bölge Mahkemesi, Karpeles’i mali kayıtlara müdahale ettiği gerekçesiyle suçlu buldu ve 4 yıl içinde aynı suçu işlememesi şartıyla verdiği 2,5 yıllık hapis cezasını erteledi.
“Trilyonlarca dolarlık bir şirket olabilirdi”
Vessenes konuyla ilgili olarak, “Aslında trilyonlarca dolarlık bir şirket olabilirdi. Çok üzücü.” yorumunu yaptı. Vessenes ayrıca CoinLab’in, Mt. Gox’ta iddia ettiği 16 milyar doların, şirketin iyi yönetilmesi durumunda kendilerine düşecek pay tahminine dayandığını belirtti.
CoinLab’in 2013’te açtığı dava hala devam ediyor. Bunun en büyük sebebi ise yargı alanının uluslararası konulara da girmesi.
Mt. Gox’ta ilk Bitcoin aldığı zaman fiyatın 5 sent olduğunu belirten Vessenes, “Ben hala çok erken olduğunu düşünüyorum. Birinci gün gibi… Kripto paraların etkisi hala çok az. Ne kadar dönüştürücü olabildiği konusunda hala adil bir seviyede değil” dedi.
Vessenes ayrıca, Ethereum, XRP ya da Polkadot gibi birçok blokzincir için bu endüstride yer olduğunu ancak üstün koruma araçlarından ötürü Bitcoin’i daha üstte tuttuğunu belirtti:
“Devletlerin sansürüne karşı direnç çok önemli. Burası büyümenin sağlanacağı yer olacak.”
Vessenes şu anda Bitcoin’i banknotlar üzerine entegre etmeye yarayan bir proje ve diğer blokzincir temelli sistemler üzerinde çalışıyor.