Birçok analist Fed’in uyguladığı tarihin en agresif parasal sıkılaştırma politikasının sonuçlarını henüz görmediğimizi düşünüyor. Enflasyon her ne kadar %9 seviyelerinden %3’e kadar inmiş olsa da, Fed’in hedeflediği %2’ye gelmesi oldukça uzun zaman alacak. Özellikle enerji fiyatlarındaki artış sonrası düşüş trendinin bozulması Fed’in faizleri tepe noktada uzun süre tutacağına işaret ediyor.
Resesyon ABD dışından gelebilir mi?
Tarihe baktığımızda Fed’in parasal sıkılaştırma politikaları sonrası ABD resesyona giriyor. Yani ekonomide beklenmedik bir şeyler kırılıyor ve domino etkisi ile bütün ekonomiye yayılıyor. Mart ayındaki bankacılık krizi buna bir örnekti. Ancak Fed, FDIC ve Hazine Bakanlığı’nın ortak çabaları sonrası bu krizin önüne geçildi ve batan bankalar kurtarıldı.
Çin neden riskli?
Son dönemlerde analizleri ile dikkatleri üstüne çeken makroekonomi analistlerinden Alfonso Peccatiello yeni yayımladığı raporda resesyonu tetikleyebilecek ülkeye dair önemli ipuçları paylaştı.
Alf’in dikkat çektiği konu özel sektör borcunun GSMH’ye oranı.
Bu oran %150 seviyesinin üstüne çıktığında ülke ekonomisinin kaldıramayacağı boyuta geliyor ve hem içerde hem de global olarak bir krizi tetikliyor. Aşağıdaki grafikte öne çıkanlar şunlar:
- 1990’ların başındaki Japonya’daki emlak krizi. Oran 210’a çıktıktan sonra 150 seviyelerine tekrar geri geliyor.
- 1998’de Thailand, Asian Tiger krizi ile 175’e çıkan oran sert kriz sonrası 90’lara kadar gerilemiş
- 2013’te İspanya’da yaşanan emlak krizi ile oran yine 150 seviyesinin üstüne çıktıktan sonra geri gelmiş.
- Bugün için ise göze çarpan Çin’in özek sektörünün borcu. Birkaç yıldır 200 seviyesinin üstünde seyreden oran Alf’a göre tehlike çanlarının çalmasına neden oluyor.
ABD’ye baktığımızda ise oran 150’yi gördükten sonra düşüş trendine girmiş bile. Yani özel sektör borcu açısından ABD’nin riski diğer ülkelere kıyasla yüksek değil.
Sonuç
Olası bir resesyon Bitcoin gibi riskli varlıkları kısa vadede çok kötü etkileyecektir. COVID döneminin başında olduğu gibi sert 2 ay sürebilecek bir dip görme durumunu tekrar yaşayabiliriz. FTX krizi sonrasında da bu dip yaklaşık 2 ay sürmüştü. Kısa süreceği yönündeki fikrimin temelinde Fed ve diğer merkez bankalarının bu krizlere hemen müdahale edeceğine inanmamdan kaynaklanıyor. Bankacılık krizinde olduğu gibi devletin bütün aktörleri piyasadaki likiditeyi hemen artırıp müdahale edeceklerdir.
ABD ekonomisi son dönemlerde soft-landing yani etkisi hafif hissedilecek bir resesyonu bekliyor olsa da Çin’den gelebilecek bir resesyon dalgasından diğer tüm ülkelerin de sert etkileneceğini söylemek yanlış olmaz.
Daha Fazlasını Okuyun
