PancakeSwap nedir?
PancakeSwap, Uniswap ve SushiSwap’ta olduğu gibi hacim ve likidite anlamında DeFi protokolleri arasında kayda değer artışlar yaşadı. Bu likidite protokolleri, herkesi birer piyasa yapıcı hale getirirken belirli oranlarda fonlara sahiptir.
SushiSwap ve Uniswap’ın muadili olan PancakeSwap, Binance Smart Chain (BSC) ağı üzerinde çalışan bir merkezi olmayan borsadır (DEX). Şu abda BSC ağı içerisindeki en aktif ve sayılarla analiz edildiğinde ise zirve konumda olduğunu göreceğiz.
Bununla beraber sadece Binance üzerinde listelenmesi akıllara güvenli bir DeFi ürünü olup olmadığı sorusunu getirmiyor da değil. Ayrıca daha çok yeni bir platform olması ve yeni yeni popülerlik kazanması ile rakiplerinin DeFi Pulse ve DeFi prime gibi en ünlü platformlarda yer alıp PancakeSwap’ın buralarda yer almaması şimdilik önemli handikaplar bana göre.
PancakeSwap, platforma katılan kişilere piyasa yapıcı olmalarının yanı sıra işlem ücretlerinden gelir elde etmesine olanak tanır. 7 farklı cüzdan seçeneğiyle platforma cüzdanınızı bağlayabilmeniz mümkün.
Ayrıca elinizde bulunan CAKE token’larınız ile NFT koleksiyonlarını toplamanıza olanak veren platformda, NFT kazanmak için çekiliş benzeri bir yöntem ile koleksiyonları kazanma şansı elde ediyorsunuz. Bu, bana göre daha çok bir pazarlama çalışması gibi görünüyor. Yerine, NFT tabanlı koleksiyon ürünleri, platformda işlem yapıldıkça bir kullanıcı puan kazanım sistemiyle toplanabilseydi daha iyi olabilirdi.
CAKE Coin nedir?
PancakeSwap projesinin yerel token’ı olan CAKE; staking, farming ve governance gibi hizmetler için kullanılan bir utility token türüdür. Governance (yönetişim) modeli özelliği sayesinde topluluk tarafından alınan kararlarla yeni tasarı ve güncel gelişmeler için oylamalar yine bu token ile yapılmaktadır.
BEP-20 protokolü özelliğine sahip token’ın blok başına 25 CAKE ile arzını artırdığını söyleyebiliriz. Coin alırken arz miktarındaki artışı iyi değerlendirmeniz gerekiyor. Çünkü Binance borsasından CAKE alıp bir süre bekletirseniz bunun dezavantajı size etkileyecektir.
Hem BSC üzerinde yer alan kripto paraları hem de off-chain, yani zincir dışı (farklı blok zincirlerindeki) işlem çiftlerine likidite sağlamanız koşuluyla ya da CAKE stake etmeniz karşılığında CAKE token ödülleri kazanmanız mümkün.
- Token Kısaltması: CAKE
- Sözleşme Adresi: https://bscscan.com/token/0x0e09fabb73bd3ade0a17ecc321fd13a19e81ce82
- Zincir: Binance Akıllı Zincir (BEP-20)
- Emisyon Oranı:
|
Blok Başına Üretilen CAKE |
GÜNLÜK Üretilen CAKE |
Emisyon |
40 |
+1,200,000 |
Yakılan |
15 |
– 450,000 |
Etkili Emisyon |
25 |
750,000 |
- Dağıtım:
Dağıtılan |
Ödül Oranı |
Blok Başına CAKE Ödül Miktarı |
Günlük CAKE Ödül Miktarı |
Farmers |
60% |
15 |
450,000 |
Şurup Havuzları |
40% |
10 |
300,000 |
Rakamlarla PancakeSwap
- Toplam likidite oranı 1.1 milyar doları aşmış durumdadır. Ancak hâlâ istenilen potansiyelinin altında olduğu söylenebilir. Projesinin kararlılık açısından uzun vadeye ihtiyacı olduğu kanısındayım.
- PancakeSwap’ın toplam piyasa değeri, 1 Şubat 2021’de 300 milyon dolar seviyelerindeyken bugün, yani 17 Şubat 2021 itibari ile 1.5 milyar dolara dayandı.
- Yılın ilk haftasında platformun ortalama hacim oranı 37 milyon, Şubat’ın ilk haftasındaki ortalama hacim oranı ise yaklaşık olarak 994 milyon dolardır.
- Platform üzerinde toplam 198 farklı token mevcut.
- Toplam kilitli varlıkların değeri 2 milyar 500 milyon dolardır.
- Platformun belki de en dikkat çeken özelliklerinden biri, 3000’ün üzerinde fiyat paritesinin aktif olması. Swap kullanımı açısından iyi bir deneyim sunulurken kullanıcıların hangisini seçeceği konusunda kafa karıştırıcı bir çeşitlilik olduğunu da kabul etmek gerekiyor.
PancakeSwap üzerindeki NFT koleksiyonları
The CAKE Lottery’den bahsetmezsek olmaz. PoolTogether platformuna benzer ancak daha basit bir yöntem olan bu çekilişe katılım için ‘katılım bileti’ almanız gerekiyor. Her çekiliş turu içerisinde herhangi bir kullanıcı sınırsız miktarda bilet alabilmektedir. Her bilet
The CAKE Lottery (Piyango Sistemi) nasıl çalışır?
Öncelikle CAKE token’larınız karşılığında piyango bileti satın almanız gerekli. Bilet numaralarınızdan 2, 3 veya 4’ü kazanan numaralarla veya tam sıralarıyla eşleşmesi durumunda ödüller kazanırsınız.
PancakeSwap nasıl kullanılır, nasıl çalışır?
- Alım-Satım: Borsa, Binance Smart Chain üzerinde iki token alışverişine izin veren otomatik bir piyasa yapıcıdır (AMM).
- Elde Et: Yield farming ile CAKE kazanabilir, yine staking ile CAKE kazanabilirsiniz. Ayrıca şurup likidite havuzlarıyla daha da fazla token kazanabilmeniz mümkün.
- Kazan: PancakeSwap piyangosuna katılıp bu çekişte büyük ödüllerden birine sahip olabilirsiniz.
Exchange
PancakeSwap, BEP-20 token’larını takas etmek için merkezi olmayan bir borsadır.
PancakeSwap’teki otomatik likidite havuzları aracılığıyla herhangi bir BEP-20 token’ını başka bir BEP-20 ile takas edilmesi mümkündür.
Borsada bir token swap (takas) yaptığınızda %0.2’lik bir işlem ücreti ödersiniz.
PancakeSwap borsasında nasıl alım-satım yapılır?
- Buradan değişim (Exchange) sayfasına gidin.
- Binance Smart Chain cüzdanınızın kilidini açın (sağ üst taraf).
- Takas etmek istediğiniz token’ları seçin ve miktarı girin.
- Ayrıntıları kontrol edin ve Confirm Swap’a tıklayın.
- Cüzdanınızdaki işlemi onaylayın.
- Hepsi bu kadar. İşleminiz başarıyla tamamlandı!
İşlem detaylarınızı görmek için ise View on bscscan‘e tıklayabilirsiniz.
Likidite havuzları ve likidite ekleme
Bu anlatımdaki CAKE ve BNB yerine başka token’ları seçerek likiditeyi bu yöntem ile o token’lar için de ekleyebilirsiniz.
PancakeSwap havuzları, token’larınızı likidite havuzlarına veya “LP’lere” ekleyerek likidite sağlamanıza olanak tanır.
PancakeSwap aynı zamanda yönetim token’ını (CAKE) toplamanıza imkan verir.
Sürekli olmayan bir kayba maruz kalabileceğiniz için likidite sağlamak risksiz değildir.
Örnek: Likidite nasıl eklenir?
Elinizde 500 dolarlık CAKE (TOKEN 1) var diyelim. 500 dolarlık da BNB (TOKEN 2) olduğunu farz edelim. Farm için Bu iki token’ı beraber kullanmak gerekiyor.
Menüde Trade altında Liquidity bulunmuyor. Tam burada Add Liquidity butonuna tıklıyorsunuz. Yukarıya BNB aşağıda CAKE seçiyorsunuz. Sonra Approve butonuna tıklıyorsunuz. Daha sonra Supply‘ye basarak CAKE-BNB ikilisine likidite eklemiş oluyorsunuz. Size bu likidite karşılığında LP token’ları veriliyor.
Diğer aşamada, menüde Farm kısmına gidiyorsunuz. CAKE-BNB farmını bulup Approve diyorsunuz. LP token’larını stake ediyorsunuz. Daha sonra o APY, yani yıllık getiri yüzdesi üzerinden CAKE getirmeye başlıyor.
Bu işlem için dikkat edilmesi gerekenler ve riskler
1- Cüzdanınızda işlem ücretlerini karşılayabilmek için en az 0.1-0.2 BNB olmalı.
2- Hem bnb hem de CAKE token’larını BEP-20 BSC ağı üstünden Smart Chain adresine çekmelisiniz ki network’leri BEP-20 olsunlar.
3- Farm’larda geçici kayıp riskine dikkat.
4- İstediğin zaman “unstake” yapıp LP’leri bozabilirsiniz.
5- Topladığınız CAKE token’larını “Harvest” edip, yani hasat edip, Syrup Pools’ta stake’e koyabilirsiniz.
Yield Farming
CAKE token’ları yetiştirmek için İlk Likidite Havuzları (LP’ler):
Yield Farm işlemi nasıl yapılıyor?
- Farm sayfasına gidin.
- Binance Smart Chain cüzdanınızı bağlayın (sağ üst köşe)
- Hangi çiftliği kullanmak istediğinizi seçin. Bu örnek için CAKE-BNB çiftliğini seçeceğiz.
- Exchange sayfasına gidin ve “Pool/Havuz” ve ardından “Likidite Ekle”yi tıklayın.
- Eklenecek token’ları seçin, bu durumda BNB ve CAKE. Onları USD değerine karşı 1:1 oranında sağlamanız gerekir. BNB miktarını seçtiğinizde, CAKE miktarını otomatik olarak hesaplayacaktır.
Örneğin, 10 dolarlık BNB için yine 10 dolar değerinde CAKE gerekecektir. İşiniz bittiğinde, “Supply/Tedarik Et” e tıklayın.
- Ayrıntıları kontrol edin, “Confirm/Kaynağı Onayla”yı tıklayın ve ardından cüzdanınızdaki işlemi onaylayın.
- Artık likidite token’larınız var. Ardından Farm sayfasına geri dönün.
- Kullanmak istediğiniz Farm’da “Click/seç” e tıklayın. (Örnekte CAKE-BNB LP)
- Likidite token’larınızı yatırmak için “+” düğmesine tıklayın.
- Yatırmak istediğiniz likidite token’larının sayısını girin ve “Onayla” yı tıklayın.
Tebrikler! Tüm işlemleri yaptıysanız Şimdi CAKE token’ları yetiştiriyorsunuz.
Cüzdan güvenliğinde en önemli kurallar
T️üm bu işlemleri yaparken, riskler de göz ardı edilmemeli. İşte cüzdan güvenliğinde unutulmaması gerekenler:
En önemli kural:
Cüzdanlarınızın SEED/PRIVATE KEY bilgilerini asla kimseyle paylaşmayın, hiçbir web sitesine girmeyin.
İnternette birçok DeFi protokolünün sahte siteleri taklit domain’ler ile açılmış durumda ve bu sahte siteler kullanıcılardan giriş yapmaları için cüzdan seed’lerini girmelerini istiyorlar.
SEED/PRIVATE KEY bilginizi sadece sahte, dolandırıcı siteler ister.
2. Kural:
Cüzdanınızın SEED/PRIVATE KEY bilgisini asla dijital ortama erişimi olan bir cihazda tutmayın. SEED/PRIVATE KEY bilginizi sadece kağıda yazıp yedeklemelisiniz. Hiçbir antivirüs programı, şifreleme programı, firewall sizin cihazınızı %100 koruyamaz.
3. Kural:
SEED/PRIVATE KEY bilgilerinizi sizden başka kimsenin bilmemesini sağlayın. Kağıda yazdığınız SEED/PRIVATE KEY bilgilerinin üzerinde açık açık cüzdan veya para ibareleri olmasın.
4. Kural:
SEED/PRIVATE KEY yedekleme işlemini iki farklı kağıt, defter vs. olarak yapın ve ikisini aynı yerde saklamayın. Birisinin başına bir şey gelirse diğerinden kurtarmak için vakit kazanırsınız.
5. Kural:
Cüzdanınızı denetlenmemiş koda sahip DeFi protokollerine, airdrop botlarına, sahte sitelere, güvenliği kanıtlanmamış DEX’lere bağlamayın. Eğer bağlanmak istiyorsanız sıfır bir cüzdan açıp bağlanın, ana fonlarınızı riske atmamış olursunuz. Ama en iyisi bağlanmamak.
6. Kural:
Aynı cüzdan ile birden fazla DEX/DEFI protokolüne bağlanmayın. Örnek eğer bir cüzdanınız ile PANCAKESWAP’a bağlandıysanız, aynı cüzdan ile CREAM’e bağlanmayın. Farklı cüzdan açıp fonlarınızı bölün ve diğer protokole farklı bir cüzdan ile bağlanın. CREAM’e bağlandığınız cüzdan ile UNISWAP’a bağlanmayın, farklı bir cüzdan açıp onunla bağlanın. Bu şekilde riskinizi dağıtmış olursunuz.
7. Kural:
Bilgisayar şifreleriniz, Borsa şifreleriniz (örnek Binance), Telefon şifreniz, uygulama şifreleriniz, e-posta şifreleriniz ve cüzdan şifreleriniz asla birbirinin aynısı olmamalı. Olası bir Trojan/Malware saldırısı durumunda, yakalanan şifreniz sahip olduğunuz tüm hesaplarınız için denenecektir, o yüzden her bir uygulama ve cihaz için farklı şifreler ve özellikle GÜÇLÜ ŞİFRELER kullanmayı alışkanlık edinin. Her bir uygulama için eğer mümkünse 2FA şifreleme kullanmayı ihmal etmeyin.
8. Kural:
Asla bilgisayarda veya mobilde bu şifre, seed, private key ve benzeri hassas verileri saklamayın, clipboard programları kullanmayın ya da sticky notes tarzı uygulamalarda bulundurmayın.
9. Kural:
Cüzdanlarınızın SEED/PRIVATE KEY bilgileri şifre gibi değiştirilemediği için belirli periyotlarda yeni SEED/PRIVATE KEY’e sahip cüzdanlar oluşturup fonları yeni cüzdanlara taşımak iyi bir yöntemdir.
10. Kural:
Borsa, DeFi protokolleri, DEX’ler, Banka, kısacası para ile uğraşılan hiçbir web sitesi ya da uygulaması Google’da aratılmaz. Bu uygulamaların ya da internet sitelerinin gerçek adreslerini favorilere eklemeyi alışkanlık edinmek ve bu favoriler üzerinden erişmek, sahte sitelerden kaçınmakta en etkili yöntemdir.
Son yorumlar
AMM’ler kullanımları kısmen basit, ve kolay olsalar da kripto alanına uzak olanlar ve dijital okuryazarlık, finansal okuryazarlık gibi yetkinlikleri olmayıp ancak yeni nesil marketleri keşfetmek yada deneyimlemek isteyenler için oldukça zorlu bir alternatif.
Özellikle Sadece Binance Smart Chain üzerinde listelenen DeFi ürünü olan PancakeSwap platformunun daha da basit bir kullanıcı deneyimi sunması gerekiyor. Buna ek olarak, kısa kısa videolarla karmaşık ve içinden çıkılamayacak gibi gözüken işlemlerin nasıl yapılacağını anlatmaları belki de platformun AMM alanında zirveyi elde etmesine olanak tanıyabilir.
Tasarım açısından zarif olan platformun kullanım özellikleri açısından sınırlı olduğuna inanıyorum. Daha iyi bir kullanıcı dostu DEX versiyonu ile geliştirilmesi platform için daha sağlıklı olabilir.
Yakın gelecekte yeni nesil AMM hizmetleri ortaya çıkmaya devam edecektir. DeFi kullanıcıları için daha düşük ücretlere, daha az anlaşmazlığa ve nihayetinde daha iyi likiditenin (daha çok kilitlenmiş varlık) önü açılacaktır. Bununla beraber karmaşıklık, riskler, düşük finansal okuryazarlık, topluluklarla olan düşük etkileşim (Discord, Telegram vb. grupları) ve yetersiz araştırmalar sebebiyle DeFi ve içerisinde yer alan DEX platformlarının aşması gereken çok fazla zorluk/engeller var. DeFi platformlarının bu zorluklarla nasıl mücadele edeceklerine zamanla hep birlikte tanık olacağız.