Kripto para piyasasını takip edenler son bir senedir Bitcoin fiyatından çok geleneksel piyasaları ve bu piyasalara yön veren makroekonomik politikaları takip eder oldular. Bunun nedeni ise özellikle ABD endeksleri ile Bitcoin arasındaki korelasyonun son iki yılda yüksek seviyelere gelmesiydi. Peki hayatımıza son bir yılda giren Fed ve faiz kararları hayatımızdan ne zaman çıkar? Bu yazıda önce buraya nasıl geldik ve sonrasında buradan nasıl çıkarız sorularını yanıtlamaya çalışacağım.
Buraya nasıl geldik?
Piyasanın son bir senedir FOMC kararları ile hareket etmesinin en önemli nedeni Fed’in Kasım 2021’den bugüne hemen hemen her toplantıda bir önceki toplantıya göre agresifleşmesinden kaynaklı. Gelin kısaca Fed’in son bir senedir verdiği kararların satır başlarına bakalım. Altı çizili her madde bir önceki karara göre agresifleşmeyi ifade ediyor.
22 Eylül 2021
- Faiz: %0
- Varlık alımlarına devam.
- Ekonomide büyüme beklentisi devam ediyor.
- Uzun vadeli enflasyon beklentisi hedef olan %2 seviyesinde.
3 Kasım 2021
- Faiz: 0%
- Varlık alımlarında hız kesme (tapering)
- Aylık 120 milyar dolardan 105 milyar dolara.
- Hedef Haziran 2022’de varlık alımlarını bitirmek
- Faiz artırımı planlar arasında yok
15 Aralık 2021
- Faiz: 0%
- Tapering’de de hızı iki katına çıkartma karar ve Mart 2022’de bitirme.
- 2022 senesi sonu için faiz beklentisi %0.92
26 Ocak 2022
- Faiz: %0
- Enflasyon konusunda endişeli mesaj.
- Mart ayında varlık alımına son verme planına devam.
16 Mart 2022
- İlk faiz artırımı: 25 baz puan.
- Enflasyon konusunda Rusya’yı bahane gösterme.
- Bilanço daraltmasına bu yıl içinde başlanacak.
- Yıl sonu faiz beklentisi 1.9%
4 Mayıs 2022
- 50 bp faiz artırımı.
- Rusya ve Çin’deki kapanmaları bahane gösterme.
- Bilanço daraltmasına Haziran ayında başlanacak. Ayda 47.5 milyar dolar. Eylül ayında bu rakam 95 milyar dolara çıkacak.
15 Haziran 2022
- 75 bp faiz artırımı
- Yıl sonu için faiz beklentisi 3.4%.
27 Temmuz 2022
- 75 bp faiz artırımı
- Tamamen veriye dayalı kararlar verilecek.
21 Eylül 2022
- 75 bp faiz artırımı
- Fed başkanlarının 2023 senesindeki faiz beklentisi 3.6’dan (Haziran) 4.6’ya yükseldi.
Yukarıdaki kısa özette görüldüğü gibi Fed hemen hemen her FOMC toplantısında bir seviye daha sertleşerek enflasyonun kontrol almaya çalışıyor. Ancak bildiğimiz gibi bu hedefine henüz ulaşamadı. Bu ise piyasalar üzerinde en büyük olumsuzluk olan belirsizliği neredeyse kalıcı hale getirdi. Piyasaların geleceği fiyatlayabilmesi için geleceği dair (Fed’in politikalarına) iyi ya da kötü bir fikrinin olması gerekmektedir. Fed bize son bir senedir bu projeksiyona dair hiçbir olumlu veri mesaj vermedi ki dünkü toplantıda olduğu gibi vermemeye de devam ediyor.
Peki Fed hayatımızdan ne zaman çıkar?
Geçen hafta çekirdek enflasyonun beklenenden yüksek gelmesi, önümüzdeki dönemde de Fed’den kaynaklı belirsizliğin devam edeceğine işaret ediyor. Fed başkanlarının 2023 senesindeki faiz beklentisi her üç ayda bir artıyor. 2023 senesinde faizi nerede gördüklerine dair soruya verdikleri cevabın ortalaması Mart ayında 2.7 iken, Haziran ayında 3.6 seviyesine çıkmıştı. Dün ise bu rakam 4.6’ya yükseldi ki bu Fed’in 2023 senesinde de faiz artışlarına devam edeceğine işaret ediyor.
Fed’in hayatımızdan çıkması ve piyasanın, özellikle Bitcoin’in, kendi yolunu çizebilmesi için Fed’in enflasyonu kontrol altına aldığından kesin olarak emin olması gerekiyor. Bu süreç için tahmin edilen süre Mart 2022 olmasına rağmen (resesyon nedeniyle) Powell’in son iki toplantıda çok net bir şekilde enflasyonun birincil öncelikleri olduğunun altını çizmesi 2023 senesinin en azından son çeyreğine kadar piyasanın Fed politikaları ile hareket edeceğini ifade ediyor.