Parite iki varlık, menkul kıymet veya finansal enstrümanın birbirine karşı değerini belirlemek için kullanılan finansal terime verilen isimdir. Parite genel olarak hisse senetleri, ülkelerin para birimleri, kripto paralar ve altın, gümüş, platin gibi değerli metaller için de kullanılmaktadır ve çok büyük öneme sahiptir.
Pariteye örnek vermek gerekirse, USD/TRY döviz piyasalarında Amerikan dolarının, Türk Lirası karşılığını ifade etmek için kullanılır.
Kripto paralardan örnek vermek gerekirse BTC/USD paritesi, Bitcoin’in Amerikan Doları karşısındaki değerini ifade etmek için kullanılır.
İthalat veya ihracan yapan kimseler için ülkelerin para birimlerinin paritesi oldukça önemlidir. Hammaddeyi ABD doları ile alan bir şirket üretimi sonucunda EURO ile kazanç sağlıyorsa USD/EUR paritesi büyük önem taşımaktadır.
Mesela soz zamanlarda Euro Dolar paritesi Türkiye için büyük bir önem taşımakta. Genellikle İthalatı USD ile yapan Türkiye, Avrupa ülkelerine EURO ile ihracat yapmaktadır. Bu da yurt dışına ticaret yapan kurumlar için EUR/USD paritesini önemli hale getirmektedir.
İlginizi Çekebilecek Okuma Önerileri | İşlem Hacmi Nedir?
Majör Parite Ne Demek?
Majör parite dünya üzerinde en büyük yedi para biriminin birbirine karşı değerini ifade etmektedir.
- USD (Amerikan Doları)
- EUR (EURO)
- GBP (İngiliz Sterlini)
- JPY (Japon Yeni)
- AUD (Avustralya Doları)
- CAD (Kanada Doları)
- CFH (İsviçre Frangı)
Yani yukarıda görmüş olduğunuz ülkelerin para biriminin oluşturduğu çiftlere parite denmektedir.
Ayrıca forex piyasasında yapılan işlemlerin büyük çoğunluğunu majör pariteler oluşturmaktadır.
Minör Parite Nedir?
Minör parite ise yukarıda saydığımız en büyük yedi para birimi ile bu para birimlerinin dışında kalan para birimlerinin oluşturduğu paritelere verilen isimdir.
USD/TRY, EUR/TRY gibi pariteler minör pariteye örnek olarak verebilir.
Okuma Önerisi | Volatilite ne demek?
Egzotik Parite Nedir?
Egzotik pariteler ise en büyük yedi para birimi dışındaki para birimlerinin birbirlerine karşı oluşturduğu pariteye verilen isimdir.
Satın Alma Gücü Paritesi Nedir?
Satın alma gücü paritesi de en çok merak edilen konulardan birisidir. Satın alma gücü paritesi iki ülke arasındaki mal veya hizmetlerin satın alınması sonucunda ortaya çıkan değere denmektedir. Satın alma paritesi hesaplanırken dikkate alınması gereken iki ülkenin döviz kurlarıdır.
Bunu bir örnekle açıklamak gerekirse Türkiye’de aldığınız bir bilgisayar 25.000 TL olsun. Aynı bilgisayarı Amerika’da 1000 USD ile alabiliyorsunuz. Bu veriler sonucunda 25000 TL / 1000 USD 25’e denk gelmektedir. Bu da 1 USD’nin alım gücünün 25 TL ettiği anlamına gelmektedir.
Ancak satın alma gücü paritesi hesaplanırken sadece tek bir mal veya hizmeti dikkate almak paritenin güvenilirliği açısından doğru olmayacaktır. Bu yüzden çok sayıda mal ve hizmetin bulunduğu bir karşılaştırma ve hesaplama yapmak verilerin güvenliği açısından önemlidir.
Bilinmesi Gereken Pariteler
- EUR/USD
- USD/CHF (Amerikan Doları / İsviçre Frangı)
- GBP/USD (İngiliz Sterlini / Amerikan Doları)
- AUD/USD (Avustralya Doları / Amerikan Doları)
- USD/JPY (Amerikan Doları / Japon Yeni)
- USD/CAD (Amerikan Doları / Kanada Doları)
- USD/TRY (Amerikan Doları / Türk Lirası)
- USD/RUB (Amerikan Doları / Rus Rublesi)
- NZD/USD (Yeni Zelanda Doları / Amerikan Doları)
- USD/ZAR (Amerikan Doları / Güney Afrika Randı)
- EUR/CZK (EURO / Çek Cumhuriyeti Korunası)
- USD/SGD (Amerikan Doları / Singapur Doları)