Müzik artık yalnızca dinlenen bir sanat formu değil; yatırım yapılabilir bir varlık sınıfı haline geliyor. Aria Protocol (ARIAIP), dünyanın ilk müzik IP (fikri mülkiyet) tokenizasyon protokolü olarak geleneksel telif haklarını blok zincirine taşıyor ve yatırımcılara kültürel varlıklardan gelir elde etme imkanı sunuyor.
Bu yazıda Aria hakkında birçok detaya değindik.
Aria Protocol (ARIAIP) nedir?
Aria Protocol, gerçek dünyadaki fikri mülkiyet haklarını özellikle müzik kataloglarını blok zinciri üzerine taşıyarak tokenize eden yenilikçi bir platformdur. 2024 yılında David Kostiner tarafından kurulan proje, müzik endüstrisi, Web3 ve finans alanındaki profesyoneller tarafından geliştirilen Aria Protocol Labs Inc. ve Aria Foundation tarafından yürütülmektedir.
Platform, Story Protocol adlı blok zinciri üzerinde çalışır. Bu altyapı, IP haklarının yönetimi, lisanslanması ve gelir paylaşımının şeffaf biçimde yapılabilmesi için özel olarak tasarlanmıştır.
Aria Protocol’ün temel amacı, tarih boyunca büyük şirketlerin tekelinde olan müzik gelirlerini demokratikleştirerek yatırımcı, sanatçı ve hayranların aynı ekosistem içinde gelir paylaşımına katılmasını sağlamak olarak belirtiliyor.
ARIAIP token nedir?
ARIAIP, Aria Protocol’ün yönetişim ve ekosistem token’ıdır. Bu token, protokolün büyüyen fikri mülkiyet ekosisteminde yatırımcılar, sanatçılar ve hak sahiplerini aynı ekonomik yapı altında birleştirir.
Kullanım alanları arasında yönetişim kararlarına katılma, likidite sağlama, topluluk ödüllerinden yararlanma ve IP varlıklarına erken erişim bulunur. Ayrıca, ARIAIP sahipleri protokolün geleceğini oylama gücüne sahip olurken, aynı zamanda IP token havuzlarına likidite ekleyerek ek gelir elde edebilirler.
ARIAIP token ekonomisi
Toplam arzı 1 milyar adet olarak belirlenen ARIAIP token’ı, Story Protocol ağı üzerinde Story-native ERC-20 standardıyla üretilmiştir. Token’ın dağılımı adil ve uzun vadeli sürdürülebilirliği destekleyecek şekilde tasarlanmıştır.
Arz dağılımı şekli şu şekildedir:
- Çekirdek ekip: %21
- Erken yatırımcılar: %18
- Ekosistem ve ortaklıklar: %21
- Topluluk büyümesi: %21
- Vakıf: %10
- Başlangıç likiditesi ve airdrop: %9
Bu model, hem ekibin hem de topluluğun uzun vadeli teşviklerle uyumlu olmasını sağlar. Ayrıca, ARIAIP token sahipleri belirli dönemlerde stake ederek ek ödüller veya işbirliği avantajlarına erişebilirler.
Aria Protocol’ün özellikleri
Aria Protocol, müzik telif haklarını dijital yatırım varlıklarına dönüştürürken aynı zamanda yeni bir programlanabilir IP ekonomisi oluşturmayı hedefliyor. Platformun öne çıkan özellikleri şunlardır:
- Gerçek gelire dayalı tokenizasyon: Müzik haklarından elde edilen yayın, lisanslama ve performans gelirleri doğrudan token sahiplerine aktarılır.
- Şeffaf akıllı sözleşmeler: Gelir dağıtımı ve lisans işlemleri tamamen zincir üzerinde, otomatik şekilde yürütülür.
- Programlanabilir IP: Sanatçılar, eserlerinin nasıl kullanılabileceğini veya yeniden üretilebileceğini önceden tanımlayabilir.
- Remix ekonomisi: Eser sahipleri, şarkılarının remixlenmesine izin vererek yeni gelir akışları yaratabilir.
Bu sayede Aria, müziği yalnızca bir sanat dalı değil, aynı zamanda zincir üzerinde gelir getiren bir finansal varlık haline getiriyor.
Aria Protocol nasıl çalışır?
Aria Protocol’ün çalışma sistemi, üç temel aşamadan oluşur: Fon toplama, tokenizasyon ve gelir dağıtımı.
İlk olarak, Aria Management Company müzik haklarını satın almak için fon toplar. Örneğin, Justin Bieber, BLACKPINK veya Miley Cyrus gibi sanatçılara ait eserlerin gelir payları, yatırımcıların desteğiyle alınır. Bu haklar daha sonra dijitalleştirilir ve IP Vault adı verilen akıllı sözleşmeler aracılığıyla IPRWA token’larına dönüştürülür. Yatırımcılar bu token’ları satın alarak eserin gelirlerine ortak olur. Her bir token, şarkının streaming veya lisans gelirlerinden pay alma hakkını temsil eder.
Gelirler, zincir üzerinde toplanır ve akıllı sözleşmeler aracılığıyla otomatik olarak token sahiplerine dağıtılır. Bu model, müzik endüstrisinde bugüne kadar var olmayan şeffaflık ve hız kazandırır.
Aria Protocol’ün geleceği ve yol haritası
Aria Protocol, kısa sürede güçlü bir topluluk ve kurumsal yatırımcı desteği kazanmıştır. Şu ana kadar Polychain Capital, Neoclassic Capital, Story Foundation, OKX Ventures ve Selini Capital gibi büyük fonlardan 15 milyon dolar yatırım toplamayı başardı.
Platform, gelecekte sadece müzikle sınırlı kalmayarak film, görsel sanat, oyun ve spor IP haklarını da tokenize etmeyi planlıyor. Bu da Aria’yı, kültürel ve yaratıcı ekonominin dijital altyapısı haline getirecek.
Ayrıca, izinli remix ekonomisi adını verdiği sistemle, eser sahiplerinin izinleri dahilinde remix veya türev eserlerin otomatik olarak lisanslanmasını sağlayacak. Böylece sanatçılar ve yatırımcılar arasında yeni bir gelir paylaşım modeli doğacak.