Ethereum’un sekiz kurucu isminden biri olan ancak fikir ayrılığı nedeniyle 2014’te projeden ayrılan Cardano’nun kurucusu Charles Hoskinson, yaptığı soru-cevap yayınında Ethereum’un önümüzdeki 10–15 yıl içinde ayakta kalamayacağını söyledi.
“Ethereum’da üç temel yanlışa imza attılar”
Kendisine yöneltilen “Ethereum Vakfı’nı siz yönetiyor olsaydınız, geniş çerçevede neyi farklı yapardınız?” sorusunu yanıtlayan Hoskinson, öncelikle kendi bakış açısından Ethereum’un sorunlarını anlattı ve şöyle konuştu:
“Öncelikle, Ethereum’un bir numaralı sorunu şu: Kolay yolu seçtiler ve üç temel yanlışa imza attılar. Birincisi, yanlış protokoller kullandılar. Yanlış bir hesaplama (accounting) modeli, yanlış bir sanal makine (virtual machine) ve yanlış bir konsensüs modeline sahipler. Tüm bunlar kendi kendilerine verdikleri zararlar aslında; insanlar onlara bu yönde uyarılarda bulundu, ama yine de bildiklerini yaptılar. Bu sayede bugünkü konumlarına geldiler. İkincisi, bu sorunları çözmek için tuhaf ‘slashing’ (cezalandırma) ekonomik modelleri, Layer 2’ler gibi birtakım yöntemler kullandılar ve şimdi de bunların sonuçlarıyla yaşamak zorundalar. Üçüncüsü ise doğru düzgün bir zincir içi yönetişim (on-chain governance) sistemine sahip değiller.”
“10-15 yıldan fazla hayatta kalabileceğini sanmam”
Sözlerinin devamında Ethereum’un bu sorunları düzeltmesinin uzun yıllar alacağını öne süren Hoskinson, “Ben Ethereum’un 10-15 yıldan fazla hayatta kalabileceğini düşünmüyorum; Layer 2’ler bütün ‘alpha’yı emmeye devam edecek, insanlar sürekli kavga edecek, Vitalik’in ‘irade gücü’yle Ethereum’u bir arada tutması daha da zorlaşacak. Kullanıcılar zamanla başka yerlere yöneliyor olacak. Sonra da Bitcoin DeFi devreye girdiğinde, bu oluşan toplam kilitli değer (TVL) Ethereum’u aşacak ve insanlar o yöne göç etmeye başlayacaklar. Üstelik o paradigma UTXO tabanlı olduğundan, kullanıcı akışı doğal olarak oraya kayacak. Buna ek olarak Solana, SWE gibi projeler Ethereum’u yavaş yavaş tüketecekler.” dedi.
BlackBerry ve MySpace’e benzetti
Cardano’nun kurucusu, “Mükemmel bir proje fakat kendi başarısının kurbanı oldu.” dedi ve Ethereum’un BlackBerry ve MySpace ile aynı durumu yaşayacağını dile getirerek şöyle bitirdi:
“Zaman içinde ortaya çıkan temelde üstün olan başka paradigmalar yavaş yavaş sizi alt edebiliyor. Örneğin, Google zamanında bu konuda dikkatli olmazsa, Perplexity gibi bir arama motoru tarafından yenilme riskiyle karşılaşabilir. Her sene biraz daha iyiye gider, daha çok kullanıcı çeker. Sonra bir bakarsınız, “Aa, yaptığım aramaların %85’ini Perplexity’de yapıyorum; reklam yok, kullanımı kolay, net yanıtlar alıyorum.” Google’a gittiğinizde ise “Kuzey Dakota’da 55 yaş üstü diyabet hastası kaç kişi var?” diye sorduğunuzda, size bir dizi site listeliyor, gidip incelemeniz gerekiyor, tablolara bakıyorsunuz falan. Perplexity ise size direkt yanıt veriyor; istediğiniz bu, “neyin nerede olduğunu bulmak” değil, doğrudan cevabı görmek istiyorsunuz. Bu tip yeni paradigmalar geldiğinde siz bunlara zamanında uyum sağlayamazsanız, hızlıca devrilebiliyorsunuz. Ethereum’un şu anki durumu da bu.”